عرضه جلد سی و یکم دانشنامه جهان اسلام در سی و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران
پنج شنبه, 21 اردیبهشت 1402

جلد سی‌ويكم دانشنامۀ جهان اسلام منتشر شد. اين مجلد، شامل بخشی از مقالات حرف «ط» همۀ مقالات حرف «ظ» و بخشی از مقالات حرف «ع» يعنی از مدخل «طرابلس» تا «عالَم» است، كه به سرویراستاری دکتر غلامعلی حداد عادل با مشارکت اعضای علمی و اجرايی بنیاد دایرة‌المعارف اسلامی و همراهی جمع ارجمندی از ۱۵۲ استاد و پژوهشگر در ايران (اقليد، اصفهان، بيرجند، تبريز، تهران، خرم‌آباد، رامسر، رشت، ساری، ساوه، شيراز، طالش، قزوين، قم، مشهد، همدان، يزد) و ۱۴ دانشور (هشت مؤلف غيرايرانی و شش مؤلف ايرانی غيرمقيم ايران) از هشت كشور آسيايی، اروپايی و امريكايی (پاكستان، تاجيكستان، تركيه، قطر؛ آلمان، انگلستان، فرانسه؛ و كانادا) تهيه و تدوين شده است.

سی‌ويكمين مجلد دانشنامه، ۲۳۳ مدخل اصلی (مشتمل بر ۲۶۱ مقالۀ تأليف‌شده و يك مقالۀ ترجمه‌شده) و ۶۱ مدخل ارجاعی دارد. از اين ميان، ۱۳۸ مقاله را مؤلفان ايرانی و غيرايرانی خارج از بنياد دايرة‌المعارف اسلامی پديد آورده‌اند و ساير مقالات، نگاشتۀ همكاران بنياد در ۱۶ گروه علمی‌-تخصصی و حوزۀ موضوعی-منطقه‌ای در جهان اسلام است.  برخی از مدخلهای اصلی مجلد ۳۱، به‌تفكيك ۱۶ گروه، عبارتند از:

آسیای صغیر و بالکان: طنز-در تركی، طونه (رودخانۀ دانوب)، عاشق (خنياگر دوره‌‌گرد: بخشی، اوزان، عاشق)، عاصم‌افندی؛ ادبیات و زبانها: طنز-در فارسی، طوطی‌نامه، عارف قزوينی، عاشورا-در ادبيات فارسی؛ ادبیات و زبان عربی: طَرَديات (اشعاری با موضوع شكار)، طنز-در عربی، طه حسين (شرح‌حال و آثار)، طيب صالح، عاشورا- در عربی؛ اسلام معاصر: طرابيشی، طلعت حرب، عاشورای ۱۳۳۰ (واقعۀ اعدام هشت آزادی‌خواه مشروطه در تبريز)؛ تاریخ اجتماعی: طُغرا، طلسم/ طلسمات، طومار شيخ بهائی، مدارس ظاهريه، عاشورا- آداب و رسوم، عاقّ والدين؛ تاریخ ايران و اسلام: طلحة‌بن عُبيدالله، طُلَقاء، طَیّ (قبيله)، طغرل‌بيگ، طهماسب صفوی، ظفرنامه، ظلّ‌السلطان، ظهيرالدوله؛ تاریخ علم: طُغرائی، طلا، خواجه‌نصيرالدين طوسی- رياضيات و نجوم، طوفان، طولوزان؛ جغرافیا: طرابلس شام، طوالش، طوس، ظَفار، رود عاصی؛ شبه‌قارۀ هند و جنوب‌شرق آسیا: طنز- در اردو، ظفرعلی‌خان، قانون عادت، عادل‌شاهيان، عاشورا- در ادبيات اردو و مالايی؛ عرفان: طريقت، طلب، ظلمت، ظهور، عالم-در عرفان؛ فقه و حقوق: طلاق، طهارت، ظاهريه، ظنّ، عاريه؛ فلسفه: خواجه‌نصيرالدين طوسی- آرای فلسفی و منطقی، علاء‌الدين طوسی ، عالَم- در فلسفه؛ قرآن و حدیث: طغيان، سوره‌های طلاق و طور و طه و عاديات، محمدبن حسن شيخ‌الطائفه طوسی، طينت، ظلم، زيارت عاشورا، عاشورا- در حديث، عالَم-در قرآن و حديث؛ کلام و فرق: طفره، خواجه‌نصيرالدين طوسی- شرح‌حال و آرای كلامی، طَيّبيه؛ مطالعات غرب جهان اسلام: طرابلس غرب، طليطله، بنو طويل؛ هنر و معماری: طِراز، طوپقاپی‌سرای،  رضاقلی‌ميرزا ظلّی، ضرب، عاج‌كاری، عاشورا-در هنر.

 

گفتنی است آثار منتشرشده در بنیاد دايرة‌المعارف اسلامی تا‌ کنون، شاملِ: ۳۱ جلد دانشنامۀ جهان اسلام (۱۳۷۵-۱۴۰۲)، ۳۱ عنوان کتاب مستقل از مقالات دانشنامه يا مرتبط به مقالات بلند آن به زبان‌های فارسی و عربی (۱۳۶۵-۱۳۸۱)، ۵۰ عنوان كتاب برآمده از مقالات (در قالب «مجموعۀ كتابخانۀ جهان اسلام»، مشترك با انتشارات كتاب مرجع)، ۱۳ جلد ترجمۀ دانشنامۀ جهان اسلام به زبان عربی (دائرة معارف العالم الاسلامی/ ۲۰۰۹-۲۰۲۳)، و ۲۲ عنوان کتاب مبتنی بر ترجمۀ بعضی مقالات منتخب به زبان انگلیسی (EWI Press; ۲۰۱۲) است، كه در ايام برگزاری سی‌و‌چهارمين نمايشگاه بين‌المللی كتاب تهران در غرفۀ بنياد دايرة‌المعارف اسلامی- كتاب مرجع (شبستان، راهرو ۴، غرفۀ ۱۸) و طیّ روزهای ديگر سال در فروشگاه تخصصی كتاب مرجع (تهران، بلوار كشاورز، خيابان فلسطين، نرسيده به ميدان، نبش كوچۀ نوبخت، شمارۀ ۳۸۰، تلفن: ۸۸۹۸۹۵۴۴، ۸۸۹۶۱۳۰۳) در معرض مخاطبان فرهيخته است.

تصاویر