جلد بیست‌ونهم دانشنامۀ جهان اسلام منتشر شد
سه شنبه, 02 آذر 1400

بیست‌و‌نهمين مجلد دانشنامۀ جهان اسلام، شامل بخشی از مقالات حرف «ش» و «ص»، از مدخل «شیفته» تا «صِفّین (جنگ)» به سرویراستاری دکتر غلامعلی حداد عادل و با مشارکت اعضای علمی و اجرايی بنیاد دایرة‌المعارف اسلامی و همراهی جمعی از استادان و پژوهشگران حوزه و دانشگاه منتشر شد.

تعداد مقالات منتشرشده در این مجلد، ۲۵۷ مقالۀ تأليفی است، که ذیل ۲۳۱ مدخل اصلی در   ۸۵۰ صفحه تدوین شده؛ و به‌علاوه، ۹۲ مدخل نیز ارجاعی است. بهره‌گیری از ۱۰۰ تصویر، ۵ نمودار نسب‌نامه و ۵ نقشه، بر قوت این مقالات افزوده است. میانگین تعداد کلمات مقالات منتشر شده، ۲۳۱۰ کلمه و مجموع کلمات آن  بالغ بر ۵۹۴هزار و ۴۳۸ کلمه است. از بین مقالات، ۱۱۶ مقاله توسط همکاران داخل بنیاد و ۱۰۸ مقاله توسط پژوهشگران ایرانی مقیم در سراسر کشور(اردستان، اصفهان، ايلام، بروجن، بوشهر، تبريز، تهران، خرم‌آباد، زنجان، سردشت، شیراز، قزوين، قم، كرج، كردستان، كرمان، لواسان، مشهد، ملاير، يزد)، ۱۵مقالۀ مشترک بین مؤلفان موظف در داخل بنیاد با پژوهشگران خارج از آن، هشت مقاله توسط مؤلفان ایرانی غیرمقیم (مقیم كشورهای آلمان، امريكا، تركيه، چين و كانادا)، و ۱۰ مقاله توسط مؤلفان غیرایرانی از هشت کشور اندونزی، انگلستان، بنگلادش، پاکستان، تركيه، عراق، هلند و هند تألیف شده‌اند.

مهم‌ترين مدخل مجلد بیست‌و‌نهم، «صفویان» مشتمل بر ۱۷مقاله در ۹۵ صفحه، توسط گروه تاریخ ایران و اسلام و بلندترین مقالۀ آن، «صحابه» در ۲۷ صفحه، توسط گروه قرآن و حدیث  تدوین شده‌‏ است.

برخی ديگر از مقالات اين مجلد در ۱۶ حوزۀ موضوعیِ گروه‌های علمی، عبارتند از:

آسیای صغیر و بالکان: صابر طاهرزاده (علی‌اكبر؛ شاعربنیادگذار طنز اجتماعی‌-‌سیاسی در ادبیات تركی)، صاروخانيان (خاندان تركمن حاكم بر غرب آناطولی)، صامسون (بندری تاريخی در شمال تركيه)؛ ادبیات و زبانها: صابری فومنی (كيومرث/ گل‌آقا)، صائب تبريزی، صبحی مهتدی (فضل‌الله)، صفا (ذبيح‌الله)؛ ادبیات و زبان عربی: صاحب‌بن عبّاد، صحاح‌اللغة، صعلوك، صفی‌الدين حلّی؛ اسلام معاصر: شيلات، صبرا و شاتيلا (واقعه)، صدام حسين، صدر حاج‌سيدجوادی (احمد، اصغر و حسن)، صديقی (غلامحسين)، صربستان (مسلمانان)؛ تاریخ اجتماعی: صابون، صحافی، صدر اعظم، صرافی؛ تاریخ ايران و اسلام: صفاريان، صفويان؛ و در حيطۀ تاريخ اسلام: صابی (دو خاندان علمی زهرون و قُرّه از صابئين حرّان)، صفين (جنگ)؛ تاریخ علم: صاغانی (ابوحامد احمدبن محمد، رياضيدان و منجم)، صبر (گياهی با گونه‌های مختلف)، صرع (گونه‌ای بيماری عصبی و مزمن)؛ جغرافیا: صُحار، صحنه (شهری در كرمانشاه)، صَعده (در شمال‌غرب يمن)، صعيد (نام تاريخی مصر عُليا)؛ شبه‌قارۀ هند و جنوب‌شرق آسیا: شيوازا (ياسر، شاعر و نويسندۀ قرقيز چينی‌تبار)، صباح (دومين ايالت بزرگ مالزی)، صدوق‌ بُغراخان (عبدالكريم، مروج اسلام در تركستان شرقی)، صديقيه (سازمان و طريقت عرفانی در اندونزی)، ؛ عرفان: شيمل (آنه‌ماری، اسلام‌شناس)، صبر (از مكارم اخلاقی)، صفو‌‌ةالصفا، صفوی (طريقت)؛ فقه و حقوق:  صاعد (از خاندانهای حنفی)، صحت و فساد، صدر (خاندان علمی شيعی)، صدرالشريعه (دو فقيه حنفی)، صدقه، صرف (خريد و فروش طلا و نقره)؛ فلسفه: صدق و كذب؛ قرآن و حدیث: الصادق (امام جعفربن محمد عليهماالسلام)، صباح (دعا)، صحاح سته (شش كتاب اصلی حديثی اهل سنت)، صحيح (اصطلاحی در حديث)،  صحيفۀ سجاديه و سوره‌های «ص و صافات و صف»؛ کلام و فرق: صابئين، صالح قبه، صفات خدا، صفريه؛ مطالعات غرب جهان اسلام: صالح (بنو؛ دو خاندان حاكم بر مغرب اقصا)، صحرا؛ هنر و معماری: صبا (ابوالحسن)، صدف‌كاری، صديقی (ابوالحسن)، صُفّه (معادل ايوان و سكو)، صفی‌الدين ارموی.

آثار منتشرشده در بنیاد دايرة‌المعارف اسلامی تا‌ کنون، شاملِ: ۲۹جلد دانشنامۀ جهان اسلام (۱۳۷۵-۱۴۰۰)، ۳۱ عنوان کتاب مستقل از مقالات دانشنامه يا مرتبط به مقالات بلند آن به زبان‌های فارسی و عربی (۱۳۶۵-۱۳۸۱)، ۴۹ عنوان كتاب برآمده از مقالات (در قالب «مجموعۀ كتابخانۀ جهان اسلام»، مشترك با انتشارات كتاب مرجع)، ۱۲ جلد ترجمۀ دانشنامۀ جهان اسلام به زبان عربی (دائرة معارف العالم الإسلامی/ ۲۰۰۹-۲۰۱۸)، و ۲۲ عنوان کتاب مبتنی بر ترجمۀ بعضی مقالات منتخب به زبان انگلیسی (EWI Press; ۲۰۱۲) است.

تصاویر