خوانساری، ابوالقاسم جعفربن حسین، معروف به آقامیرزا و میرصغیر، فقیه امامی قرن دوازدهم و سیزدهم. او در 1163 در خوانسار به دنیا آمد (خوانساری، ج 2، ص 105؛ موسوی خوانساری، مقدمة روضاتی، ص دویست‌وپنج). پدرش سیدحسین و جدش ابوالقاسم جعفربن حسین، مشهور به میرکبیر، از عالمان نامدار بودند (← خوانساری*، خاندان).ابوالقاسم ابتدا نزد پدر درس خواند. سپس به اصفهان رفت و سطوح عالی فقه و اصول را نزد عالمان آن شهر فراگرفت. او از شاگردان خاص ابوالقاسم خاتون‌آبادی، مشهور به مدرّس (← خاتون‌آبادی*، خاندان) بود و پس از اتمام تحصیلات به خوانسار بازگشت. خوانساری از پدرش، سیدمحمدمهدی بحرالعلوم*، میرزامحمدمهدی موسوی شهرستانی، محمدمهدی‌بن هدایت‌اللّه موسوی اصفهانی، سیدعلی طباطبایی (صاحب ریاض‌المسائل، متوفی 1231)، محمدحسن قزوینی شیرازی و میرزایوسف‌بن عبدالفتاح تبریزی اجازه روایت داشت. پسرش میرزا زین‌العابدین نیز نزد او درس خواند و از او اجازة روایت گرفت (خوانساری، ج 2، ص 105ـ106؛ موسوی خوانساری، همان مقدمه، ص دویست‌وهفت ـ دویست‌وهشت؛ حبیب‌آبادی، ج4، ص 1104ـ1105؛ روضاتی، ص 96ـ97).خوانساری در امور دینی بسیار محتاط بود و از این‌رو امامت جماعت و مناصب قضا و افتا را نپذیرفت. او بسیار متعبد بود و مردم او را صاحب کرامات می‌دانستند (خوانساری، ج 2، ص 105؛ حبیب‌آبادی، ج 4، ص 1104). فرزندان و احفاد او نیز از عالمان و اهل فضل بودند (← خوانساری*، خاندان). وی جد پدری محمدباقر خوانساری*، صاحب روضات‌الجنات، است.ابوالقاسم خوانساری در 1240 در خوانسار درگذشت و در قبرستان پشت بازار قدیم خوانسار، نزدیک پدرش، به خاک سپرده شد (خوانساری، ج 2، ص 106؛ موسوی خوانساری، همان مقدمه، ص دویست‌وهشت). رساله‌ای با نام حرمةُ لُبسِ الْحَریر المَحْضِ لِلنّساء حالَةَ الَّصَّلوةِ وَ الاحْرامِ و حواشی متعددی بر شماری از کتابهای فقهی و حدیثی از او برجای مانده است (خوانساری، همانجا؛ موسوی خوانساری، همان مقدمه، ص دویست‌وهفت).منابع : محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام‌الشیعة: الکرام البررة، قسم 1ـ2، مشهد 1404؛ محمدعلی حبیب‌آبادی، مکارم‌الآثار، ج 4، اصفهان 1352ش؛ خوانساری؛ محمدعلی روضاتی، زندگانی حضرت آیة‌اللّه چهارسوقی، حاوی شرح حال بیش از یکصد نفر رجال قرون اخیره، اصفهان ?] 1332ش[؛ جعفربن حسین موسوی خوانساری، مناهج المعارف، یا، فرهنگ عقائد شیعه، چاپ احمد روضاتی، تهران 1351ش.
