خرّازی، حسین، فرمانده لشکر 14 امام حسین علیه السلامِ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. خرازی در اول شهریور 1336، در خانوادهای مذهبی در اصفهان به دنیا آمد. او پس از فراگیری مقدمات علوم دینی در خانه، دیپلم طبیعیاش را از دبیرستان نمونه اصفهان (شبانه) در 1355ش اخذ کرد و در دانشگاه شیراز پذیرفته شد، اما به علت مشکلات مالی، از ادامه تحصیل بازماند. در همان سال، خرازی در پادگان قوچان به خدمت نظام وظیفه مشغول شد. سپس به مدت شش ماه، برای مقابله با جبهه آزادیبخش ظفار* به عمان اعزام شد و با اوجگیری انقلاب اسلامی به انقلابیون پیوست (صمدی، ص 63؛ قراگوزلو، ص 36ـ37؛ رهیافتگان وصال، ص 81).با پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357، خرازی به کمیته دفاع شهری اصفهان ملحق شد. او در فرونشاندن غائله گنبد و ترکمنصحرا در ابتدای 1358ش نقش مؤثری داشت (بنیلوحی، ص 41ـ42). در پی تشدید بحران کردستان، در آخرین ماههای 1358ش، گردان ضربت را برای تأمین امنیت منطقه تشکیل داد (گلابچی، ص 375؛ روزشمار جنگ ایران و عراق، جنگنامه 1، ج 1، ص320؛ قراگوزلو، ص 62). خرازی همچنین در آزادسازی شهرهای دیواندره، سقز، بانه، مریوان و سردشت از دست افراد مسلح، مؤثر بود (صمدی، همانجا).پس از آغاز جنگ عراق با ایران* (1359ـ1367ش)، او با کمک نیروهای خود، در حاشیه رودخانه کارون، نخستین خط دفاعی منطقه، معروف به خط شیر، را احداث کرد (گلابچی، همانجا؛ قراگوزلو، ص 56، 64ـ65). این ابتکار موفقیتآمیز سبب شد که هدایت عملیات در منطقه خوزستان از نیمه دوم بهمن 1359 به عهده خرازی گذاشته شود. او در عملیات فرمانده کل قوا در 21 خرداد 1360، پس از شکستن خطوط دفاعی و سه کیلومتر پیشروی در مواضع نیروهای عراقی، آنها را وادار کرد که حدود هفت کیلومتر عقبنشینی کنند (قراگوزلو، ص 65). همچنین، در عملیات ثامنالائمه و شکست حصر آبادان در 5 مهر 1360 و در عملیات آزادسازیهای بعدی، همچون طریقالقدس، فتحالمبین و بیتالمقدس شرکت فعالانه داشت (همان، ص 66ـ68؛ گلابچی، همانجا؛ صفوی، ج 1، ص 178ـ180). خرازی پس از عملیات طریقالقدس، تیپامام حسین علیهالسلام را تشکیل داد و فرماندهی آن را به عهده گرفت. این تیپ در عملیات فتحالمبین، پس از شناسایی بخش وسیعی از مناطق اشغالی، وارد عمل شد، اما با افزایشفشار نیروهای عراقی در حلقه محاصره قرار گرفت و خرازیدر ادامه عملیات مجروح شد. پس از عملیات فتحالمبین،خرازی تیپ امام حسین علیهالسلام را به لشکر ارتقا دادو همچنان فرمانده آن بود. او در مقام فرماندهی لشکر 14امام حسین، در عملیات مختلف حضور داشت و چند بار مجروح شد و یک دست خود را از دست داد. او در 8 اسفند 1365 در منطقه عملیاتی کربلای 5 به شهادت رسید (صمدی، ص 65؛ ره یافتگان وصال، ص 82ـ83؛ گلابچی، ص 375ـ376؛ قراگوزلو، ص 57، 81 ـ103).منابع : علی بنیلوحی، هزار قله عشق: خاطراتی از سردار سرلشگر شهیدحاج حسین خرازی فرمانده لشگر 14 امام حسین(ع)، ]اصفهان[ 1375ش؛ روزشمار جنگ ایران و عراق، تهران :سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، 1372ش ـ؛ رهیافتگان وصال: معرفی اسوههای ایثار، سرداران شهید سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تهیه و تدوین حوزه نمایندگی ولیفقیه در سپاه، تهران: مرکز فرهنگی سپاه، 1373ش؛ یحیی صفوی، از جنوب لبنان تا جنوب ایران: خاطرات سردار سرلشکر دکترسید یحیی (رحیم) صفوی، ج 1، تدوین مجید نجفپور، تهران 1385ش؛ محمدعلی صمدی، یادگار سرداران، تهران 1376ش؛ غلامحسین قراگوزلو، حاجحسین خرازی فرمانده لشکر امام حسین(ع)، ]تهران [1370ش؛ حسین گلابچی، فرهنگواره دفاع مقدس، تهران: بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، ]بیتا.[.