بانکیپور، منطقه‌ای در پَتْنَه از ایالت بهار هند. در سابق شهرکی بود در حاشیة غربی آن شهر و در منابع اسلامی عظیم‌آباد خوانده شده است. بنای عمدة بانکیپور سیلوی عظیمی است که به شکل کندوی زنبور عسل ساخته شده است. این بنا را وارن هیستینگز پس از قحطی سال 1183 برای ذخیرة غلات احداث کرد. اهمیّت و شهرت بانکیپور در مجامع شرق‌شناسی به دلیل کتابخانة مهم آن است، که مجموعة بسیار خوبی ازنسخه‌های فارسی و عربی دارد و برخی از این نسخه‌ها بسیار نادر و کمیاب است. این کتابخانه، که عنوان رسمی آن در وقفنامة مورخ 1308/1891 «کتابخانة ملی شرق‌شناسی پتنه » است، به نام مؤسس آن، «خدابخش» نیز خوانده می‌شود. مولوی خدابخش (1259ـ1326/1842ـ 1908)، که حرفة اصلیش وکالت دادگستری بود، در چهَپْره در ایالت بهار می‌زیست و تمامی عمرش را صرف گردآوری کتابهای خطی کرد. این کتابها از مراکز قدیمی فرهنگ‌اسلامی، مانند قاهره و دمشق و بیروت و مراکز دیگر در عربستان و مصر و ایران، گردآوری شد. لرد کُرزن ، حکمران کل هندوستان (1899ـ1905)، سر ادوارد دنیسن راس را مأمور تنظیم این کتابخانه و تهیة فهرست آن کرد که تاکنون 34 مجلد از آن منتشر شده است. همکاران دنیسن راس در این کار، عبدالمقتدر، عظیم‌الدین احمد، عبدالحامد و مسعود عالم نَدْوی، دانشمندان مسلمان هندی بوده‌اند.علاوه بر فهرست مفصل 34 جلدی، فهرست مختصری در 7 جلد نیز منتشر شده است. در حال حاضر شمار کتابهای خطی و چاپی و مجلات و میکروفیلمها و نسخه‌های عکسی به 704 ، 146 می‌رسد. از آن میان، تعداد نسخه‌های خطی فارسی 576 ، 8، عربی 365 ، 7 و اردو 435 ، 1 است. نگارگریهایی ارزشمند به سبکهای ایرانی و آسیای مرکزی و تیموری و راجپوت نیز در این کتابخانه موجود است.منابع :Catalogue of the Arabic and Persian manuscripts in the Oriental Public Library at Bankipur, Calcutta 1908-1939; Imperial Gazetteer of India , Oxford 1908, VI, 382-383; V. C. Scott O'Connor, An eastern library , Glasgow 1902.
