جودیالمَوْروری، نحوی برجسته اندلسی در قرن دوم. نامِ کاملِ وی جودیبن عثمان عَبْسی موروری است (رجوع کنید به سیوطی، ج 1، ص490). وی از موالی آلِیزیدبن طلحه عَنبسی بود (زُبیدی، ص 278؛ یاقوت حموی، ج 2، ص 802). در طُلَیطُلَه (تولدو کنونی) به دنیا آمد (سیوطی، همانجا؛ د. اسلام ، چاپ دوم، ذیل مادّه). از تاریخ تولد او اطلاعی در دست نیست. وی در سفر طولانیاش به شرق، نزد کِسائی*، فَرّاء* و ابوجعفر رُؤاسی*، نمایندگان برجسته مکتب نحو کوفه، تعلیم دید (زبیدی، همانجا؛ ابنابّار، ج 1، ص 249). به نوشته سیوطی (همانجا)، جودی در سفرش به شرق با عباسبن فرج ریاشی *نیز دیدار کرده و نزد وی نحو آموخته؛ اما باتوجه به تاریخ تولد ریاشی (177) و تاریخ درگذشت جودی (198)، ریاشی در زمان درگذشت جودی 21 ساله بوده است و بعید به نظر میرسد که استاد نحو جودی بوده باشد.جودی هنگامِ بازگشت به اندلس، کتابی در نحو از کسائی را با خود به وطنش برد و به تعلیم آن پرداخت وی همچنین برای اولینبار کتابی در نحو در اندلس تألیف کرد و به این ترتیب مکتب نحو کوفه در اندلس رواج یافت (زبیدی، همانجا؛ شوقی ضیف، ص 288ـ289).جودی پس از بازگشت از شرق، در قرطبه ساکن شد و حلقه درسش در مسجد قرطبه از چنان شهرتی برخوردار گردید که امویان اسپانیا وی را برای تعلیم فرزندانشان برگزیدند (سیوطی؛ د. اسلام ، همانجاها). ابوحرشان عبداللّهبن نافع نیز نحو را از جودی آموخت (ابنابّار، همانجا).اغلب منابع، بدون ذکر عنوان، تألیف کتابی را در نحو به وی نسبت دادهاند ( رجوع کنید به زبیدی؛ سیوطی، همانجاها؛ شوقیضیف، ص 289) و فقط ابنابّار عنوان آن را مُنَبّه الحجاره ذکر کرده است (همانجا)، که ظاهراً موجود نیست.جودی مدتی والی امر قضا در اِلْبیره (الویرا) بود. وی در 198 درگذشت و قاضی فرجبن کنانه بر جنازهاش نماز خواند (زبیدی، ص 279؛ ابنابّار؛ سیوطی، همانجاها). یاقوت حموی (همانجا) سال وفات جودی را 193 ذکر کرده و سیوطی (همانجا)، به اشتباه، سال وفات جودی را سال تألیف کتابِ وی دانسته است.منابع: ابنابّار، التّکمله لکتابالصّله، چاپ عزت عطار حسینی، بیروت 1375/1955؛ محمدبن خیر اشبیلی، فهرسه مارواه عن شیوخه من الدواوین المصنفه فی ضروب العلم و انواع المعارف، چاپ فرانسیسکو کودرا و ریبرا تاراگو، ساراگوسا 1893، چاپ افست بیروت 1399/1979؛ محمدبن حسن زبیدی، طبقات النحویین و اللغویین، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره 1373 / 1954؛ عبدالرحمانبن ابیبکر سیوطی، بغیه الوعاه فی طبقات اللغویین و النحاه، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، قاهره 1384؛ شوقی ضیف، المدارس النحویه، قاهره [? 1968 ]؛ یاقوت حموی، معجمالادباء، چاپ احسان عباس، بیروت 1993؛EI 2 , s.v. "Djudi A l-Mawruri" (by Hussain Mones).
