بَرّی ، شاه لطیف، نام اصلی وی عبداللطیف است و با القاب شاه لطیف، برّی پادشاه و برّی سلطان و امام برّی نیز خوانده میشود. او فرزند سید محمود بود، و نسبش را با 25 واسطه به امام کاظم علیهالسلام میرسانند (عالم فقری، ص 190؛ د. اردو ، ذیل «برّی»). در 1026 در روزگار جهانگیر پادشاه در روستای چَوری کَرسال در ناحیة جهلم زاده شد و چون پدرش سرزمین اجدادی خود را ترک گفت و در باغان، روستایی از توابع اسلامآباد، اقامت گزید، شاه لطیف را به گلهبانی واداشتند. اما وی رو به عالم سلوک آورد و دوازده سال به ریاضت پرداخت و با عارفی که سلسلة طریقتی وی به عبدالقادر گیلانی میپیوست و به قولی شیخ جمالالله حیاتالمیر نام داشت بیعت کرد. در باغان اقامت گزید و آنجا را نورپور نام نهاد و به دلیل سیاحت طولانی در بیابانها و دشتها به برّی ملقب گشت. این وجهتسمیه در دو بیت شعر فارسی آمده است: به ویرانه شب و روز در بندگی/ به سر کرد در بندگی زندگی// چو گردید بر کوه و هامون و دشت/ به عالم وز آن برّی مشهور گشت (همانجاها؛ سرور، ج 1، ص 131). امام برّی بر طریقت قادریّه بود، ولی چون از سلسلة سهروردیه، از شیخ نصیرالدین قریشی نیز فوائد عظیم یافت، او را از مشایخ سهروردیه شمردهاند (سرور، همانجا). وی چهار تن را به بیعت خود درآورد که همه مانند خود او، از این جهان بیفرزند درگذشتند ( د. اردو ، همانجا). اما اینکه برخی شیخ بهلول دریایی (متوفی 983) را مرید و خلیفة وی شمردهاند (سرور، همانجا) با تاریخ نمیخواند و شاید میان او با شاه برّی نام دیگر که در 964 در گذشته تخلیط شده باشد (منزوی، ج 11، ص 1076). امام برّی در 1117 در گذشت و در نورپورشاهان به خاک سپرده شد و بر آرامگاهش بنایی ساختند که زیارتگاه عام و خاص گردید و اکنون نیز بزرگترین بازار مکارة ناحیة راولپندی در آنجا بر پا میشود. در سالگرد درگذشت وی نیز مراسمی در محل برگزار میشود که عُرس نام دارد ( د.اردو ، همانجا). در شرح احوال و کرامات شاه لطیف، آثار متعددی نگاشتهاند، از جمله احوال و کرامات شاه عبداللطیف به فارسی از سید غلامحسین شاه بخارائی که نسخة خطی آن موجود است و سیدمحمد قاسم شاه راجوروی، خطیب مسجد نورپورشاهان، آن را به اردو ترجمه کرده است (منزوی، ج 11، ص 1076، 1103ـ1104؛ کتابخانة گنج بخش، ج 4، ص 2072)؛ شاه لطیف برّی و تاریخ نورپورشاهان از منظورالحق صدیقی؛ نسبنامة شریف ، نگارش و کتابت در 1881 میلادی؛ شجرة نسب مالکان اراضی و دستورالعمل دربار شاه لطیف برّی ( د. اردو ، همانجا).منابع: اردو دائرةمعارف اسلامیّه ، لاهور 1384ـ1410/1964 ـ 1989، ذیل «برّی» (از منظور الحق صدیقی)؛ غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیا ، کانپور 1332/1914؛ عالم فقری، تذکرة اولیای پاکستان ، لاهور 1407/1987؛ کتابخانة گنج بخش، فهرست نسخههای خطی کتابخانة گنجبخش ، تالیف احمد منزوی، اسلامآباد 1357ـ1361 ش؛ احمد منزوی، فهرست مشترک نسخههای خطی فارسی پاکستان، اسلامآباد 1362ـ1370 ش.
