خوافی، ابومظفر احمدبن محمد، فقیه و محدّث شافعی قرن پنجم. وی به خواف* منسوب است (← سمعانی، ج 2، ص 411؛ ابنخلّکان، ج 1، ص 96ـ97). از تاریخ تولد و زادگاه او اطلاعی در دست نیست. دربارة سوانح زندگیِ او همینقدر میدانیم که حدیث را از ابوصالح مؤذن و فقه را از ابوابراهیم ضریر و سپس از عبدالملکبن عبداللّه جوینی*، مشهور به امامالحرمین، فراگرفت. او را از بهترین شاگردان و از ملازمان و اصحاب جوینی دانسته و گفتهاند که در زمان حیات استاد به تدریس پرداخت (← ابنعساکر، ص 288؛ ابنخلّکان، همانجا؛ سبکی، ج 6، ص 63). از شاگردان او ابوسعد محمدبن یحیی نیشابوری و عمرسلطان بودهاند (سمعانی، ج 2، ص 411ـ412؛ سبکی، همانجا؛ ابنقاضی شهبه، ج 1، ص 325).خوافی را در فن مناظره سرآمد دانسته و تبحر وی را در این فن با توفیقات ابوحامد غزالی* در تصنیفاتش مقایسه کردهاند. همچنین او چند سال در طوس و نواحی اطراف آن به قضاوت پرداخت (← یاقوت حموی، ذیل «خواف»؛ یافعی، ج 3، ص 124؛ ابنمُلَقَّن، ص 108). خوافی در سال 500 در طوس درگذشت و همانجا به خاک سپرده شد (ابنعساکر، همانجا؛ ابنقاضی شهبه، ج 1، ص 262ـ263). در منابع، هیچ کتاب یا رسالهای به او نسبت داده نشده است.منابع : ابنخلّکان؛ ابنعساکر، تبیین کذب المفتری فیما نسب الی الامام ابیالحسن الاشعری، بیروت 1404/1984؛ ابنقاضی شهبه، طبقات الشافعیة، چاپ حافظ عبدالعلیمخان، بیروت: عالمالکتب، 1407ـ1408؛ ابنمُلَقَّن، العقد المذهّب فی طبقات حملة المذهب، چاپ ایمن نصر ازهری و سیدمهنّی، بیروت 1417/1997؛ عبدالوهاببن علی سبکی، طبقات الشافعیة الکبری، چاپ محمود محمد طناحی و عبدالفتاح محمد حلو، ]قاهره[ 1964ـ] 1976[؛ سمعانی؛ عبداللّهبن اسعد یافعی، مرآةالجنان و عبرةالیقظان، بیروت 1417/1997؛ یاقوت حموی.