جورَقان، شهر و مرکز دهستان هگمتانه در بخش مرکزی شهرستان همدان. این شهر در ارتفاع حدود 730 ، 1 متری، در یازده کیلومتری شمال‌شرقی شهر همدان و در دشت قرار دارد و رودخانه قوری‌چای (ریزابه قره‌چای*) در مشرقِ آن جاری است (جعفری، ج 2، ص 340).آب و هوای جورقان سرد و خشک است. بیشترینِ دمای آن به ْ39 در تیر و کمترین آن به ْ14- در دی و بهمن می‌رسد. میانگین بارش سالانه آن 4ر256 میلیمتر است (سازمان هواشناسی کشور، ص 478).جورقان با راه اصلی به طول حدود یازده کیلومتر با شهر همدان ارتباط می‌یابد و راه اصلی همدان ـ رزن و همدان ـ بهار (در حدود پنج کیلومتری شمال‌غرب شهر جورقان) از آن می‌گذرد. کارخانه‌های تولید شیشه، صنایع آلومینیم و چرم‌سازی در آن فعال است ( فرهنگ جغرافیائی آبادیها، ج 47، ص 116). اهالی آن شیعه‌اند و به فارسی و ترکی گفتگو می‌کنند (همانجا).در سرشماری 1375 ش، جمعیت آن 193 ، 9 تن ضبط شده است (مرکز آمار ایران، ص 22). جورقان در 1323 ش، یکی از آبادیهای دهستان بهار (سیمینه‌رود)، از شهرستان همدان، در استان پنجم (کردستان) بود (ایران. وزارت کشور. اداره کل آمار و ثبت‌احوال، ج 2، ص 115). در 1331 ش، حسینعلی رزم‌آرا (ج 5، ص110) آن را قصبه دهستان چهار بلوک، از بخش سیمینه‌رود، ضبط کرده است. در تیر 1366، طبق تصویبنامه هیئت وزیران، جورقان مرکز دهستان هگمتانه (ایران. قوانین و احکام، 1370 ش، ص 717ـ 718) و در تیر 1375، شهر شد (همو، 1376 ش، ص 577).سمعانی در سده ششم آن را با ضبط جُورْقان از نواحی همدان ذکر کرده و علمای بسیاری را به آنجا منسوب دانسته است، از جمله ابومسلم عبدالرحمان‌بن عمربن احمد صوفی جورقانی، از محدّثان بزرگ، متوفی پیش از سده ششم (ج 2، ص 114؛ نیز رجوع کنید به یاقوت حموی، ذیل «جوزَقان»، که احتمالاً همین جورقان است).منابع: اطلس راههای ایران، تهران: گیتاشناسی، 1369 ش؛ ایران. قوانین و احکام، مجموعه قوانین و مقررات مربوط به وزارت کشور: از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی تا پایان سال1369 ، تهران 1370 ش؛ همو، مجموعه قوانین سال 1375، تهران: روزنامه رسمی کشور، 1376 ش؛ ایران. وزارت کشور. اداره کل آمار و ثبت احوال، کتاب جغرافیا و اسامی دهات کشور، ج 2، تهران 1329 ش؛ ایران. وزارت کشور. معاونت سیاسی. دفتر تقسیمات کشوری، نشریه عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری [ تا پایان آبان 1384]، تهران 1384 ش؛ عباس جعفری، گیتاشناسی ایران، تهران 1368ـ1379 ش؛ رزم‌آرا؛ سازمان هواشناسی کشور، سالنامه آماری هواشناسی: 76ـ1375، تهران1378 ش؛ سمعانی؛ فرهنگ جغرافیائی آبادیهای کشور جمهوری اسلامی ایران،ج 47: همدان، تهران: سازمان جغرافیائی نیروهای مسلح، 1376 ش؛ مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1375: شناسنامه آبادیهای کشور، استان همدان، شهرستان همدان، تهران 1376 ش؛ یاقوت حموی.
