تبریزی، حاج‌ملاّ علی ، مشهور به واعظ خیابانی، عالم و ادیب و واعظ شیعی برجستة قرن چهاردهم. وی بنا بر آنچه در شرح‌حال خود نوشته در 1282 در حکم‌آباد تبریز به‌دنیا آمد. پس از فراگرفتن صرف‌ونحو و بلاغت و منطق و ریاضی، در مدرسة طالبیه نزد استادانی همچون حاج‌میرزا احمد شرابیانی، حاج‌محمدصادق ساعتی، احمد تاهباز، سیداحمد خسروشاهی و میرزااسداللّه تبریزی حاضر شد (تبریزی، 1366، ص406؛ همو، 1385، ص635ـ636؛ آقابزرگ طهرانی، 1404، جزء1، قسم4، ص1468).ملاعلی به مکه، مدینه، مشهد، عراق، خوی، ارومیه، زنجان، قم و تهران سفر کرد و از علمایی چون آیت‌اللّه سیدابوالحسن اصفهانی،میرزاعلی‌آقای شیرازی، شیخ‌محمدحسین کاشف‌الغطاء و حاج‌آقا حسین بروجردی اجازة روایت دریافت کرد؛ همچنین علمای بسیاری از وی اجازه گرفتند (تبریزی، 1366، ص407ـ 409؛ همو، 1385، ص359، 636، 654ـ 655، 658ـ659، 661ـ664، 676ـ677؛ آقابزرگ طهرانی، 1404، همانجا).ملاعلی به شعر علاقه‌مند بود و از مشهورترین وعاظ ایران به‌شمار می‌آمد (تبریزی، 1385، ص 636؛ آقابزرگ طهرانی، 1404، همانجا). وی صاحب بیش از پنجاه جلد تألیف است از جمله: تحفة‌الاحبّاء فی شرح قصیدة سیدالشعراء در شرح قصیدة عینیة حِمْیَری، که در آن به شرح‌حال حمیری نیز پرداخته است. این کتاب اولین اثر وی بوده است؛ علماءالمعاصرین به فارسی، در احوال علمای امامیة زمان وی؛ وقایع‌الایام در چند جلد در شرح وقایع و اعمال ماه شوال، رمضان، محرّم، رجب و شعبان؛ ذخائرالاسفار ؛ طرائف‌الصحائف ؛ و منتخب‌المقاصد و منتجب‌الفوائد در نُه جلد که کشکول مانند است (تبریزی، 1410، ص 342ـ344؛ همو، 1366، ص 406ـ407؛ آقابزرگ طهرانی، 1403، ج 22، ص 438، ج 25، ص 129؛ امین، ج 8، ص 266).تاریخ دقیق وفات ملاعلی به نوشتة قزوینی (ج 8، ص212) در صفر 1367/ دی 1326 بوده است.منابع: محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة ، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت 1403/1983؛ همو، طبقات اعلام الشیعة ، جزء1: نقباء البشر فی‌القرن الرابع عشر ، مشهد 1404؛ امین؛ علی تبریزی، کتاب صیام وقایع‌الایام ، تبریز 1385؛ همو، کتاب علماء معاصرین ، چاپ سنگی تهران 1366؛ همو، وقایع الایام فی تتمة محرم‌الحرام ، قم 1410؛ محمد قزوینی، یادداشتهای قزوینی ، چاپ ایرج افشار، تهران 1363 ش.
