بلانت ویلفرد اسکاون

معرف

شاعر و جهانگرد و سیاستمدار انگلیسی‌
متن
بلانت‌ ، ویلفرد اسکاون‌ ، شاعر و جهانگرد و سیاستمدار انگلیسی‌. در 17اوت‌1840 در پتورت‌ ساسکس‌ به‌ دنیا آمد و در 1858 وارد خدمت‌ سیاسی‌ شد (عقیقی‌، ج‌2، ص‌66؛ بریتانیکا ، ذیل‌ ماده‌؛ ) واژه‌نامة‌ بزرگ‌ دانشنامه‌ای‌ لاروس‌ ( ، ذیل‌ ماده‌). در 1869 پس‌ از ازدواج‌ با آن‌ ایزابل‌ نوئل‌ (1837ـ 1917)، نوة‌ شاعر انگلیسی‌، لُرد بایرون‌ ( دایرة‌المعارف‌ فارسی‌ ، ذیل‌ ماده‌؛ عقیقی‌، ج‌2، ص‌64، 66)، از کار دولتی‌ کناره‌ گرفت‌ وبا همسرش‌ اصطبلی‌ برای‌ پرورش‌ اسبهای‌ عربی‌ احداث‌کرد (عقیقی‌، همانجا) و همراه‌ او به‌ قصد سیر و سیاحت‌و در جستجوی‌ اسب‌ به‌ شمال‌ افریقا، آسیای‌ صغیر و عربستان‌ سفر کرد ( بریتانیکا ، همانجا). او از نجد و عراق‌ در خاورمیانه‌نیز دیدار کرد (عقیقی‌، ج‌2، ص‌66) و سپس‌ راه‌ هند رادر پیش‌ گرفت‌ و طی‌ دو سفر خود به‌ آن‌ دیار با جنبش‌ استقلال‌طلبانة‌ هند همدلی‌ و همراهی‌ نشان‌ داد ( بریتانیکا ، همانجا). در مصر و ایرلند نیز از امپریالیسم‌ انگلستان‌ انتقاد می‌کرد، چنانکه‌ در مبارزات‌ استقلال‌طلبان‌ ایرلندی‌ شرکت‌ جست‌ (1885ـ1886). بلانت‌ همچنین‌ به‌ سبب‌ تشویق‌ کشاورزان‌ به‌ مقاومت‌ در برابر دولت‌ انگلستان‌، در 1877مدت‌ کوتاهی‌ زندانی‌ بود. علاقة‌ او و همسرش‌ به‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ عرب‌ به‌ اندازه‌ای‌ بود که‌ خانه‌ای‌ در قاهره‌ خریدندو زمستانها را در آنجا می‌گذراندند و بلانت‌ در این‌ مدت‌ جز به‌ عربی‌ سخن‌ نمی‌گفت‌ (عقیقی‌، همانجا). او به‌ نهضتهای‌ اسلام‌گرا، بویژه‌ نهضت‌ مهدی‌ سودانی‌، علاقه‌ داشت‌ ( بریتانیکا ، همانجا) و طولی‌ نکشید که‌ به‌ عنوان‌ شخصیتی‌ خرده‌گیربر سیاستهای‌ استعماری‌ و حامی‌ پرشور و فعال‌ ملی‌گرایی‌ در مصر، ایرلند و هند شناخته‌ شد ( ) فرهنگ‌ زندگینامه‌ای‌ وبستر ( ، ذیل‌ ماده‌). بلانت‌ در 1303ش‌/ 1922 در نیو بیلدینگ‌ ساسکس‌ درگذشت‌ ( ) واژه‌نامة‌ بزرگ‌ دانشنامه‌ای‌ لاروس‌ ( ، همانجا). آثار او نشان‌دهندة‌ علاقة‌ وی‌ به‌ شرق‌ و طبع‌ لطیف‌ و شاعرانة‌ اوست‌. وی‌ در 1880 ) دیداری‌ از جبل‌ شَمَر نِجد ( (ماهیار نوابی‌، ج‌4، ص‌23)، در 1882 مجموعة‌ مقالات‌ خود به‌ عنوان‌ ) آیندة‌ اسلام‌ ( (دانشگاه‌ شیکاگو، ص‌439؛ ) واژه‌نامة‌ بزرگ‌ دانشنامه‌ای‌ لاروس‌ ( ، همانجا)، در 1882 ) اندیشه‌هایی‌ دربارة‌ هند ( ، در 1885 داستانی‌ به‌ شعر به‌ نام‌ استر و سال‌ بعد گرزلدا را نوشت‌ ( ) فرهنگ‌ زندگینامه‌ای‌ وبستر ( ، همانجا). در 1910 ) نامه‌ای‌ خطاب‌ به‌ کنگرة‌ ملی‌ مصریان‌ در پاریس‌ ( و همان‌ سال‌ مقدمه‌ای‌ بر ) ویرانی‌ مصر،گزارش‌ مالی‌ و اداری‌ ( فئودور روتشتاین‌ را منتشر ساخت‌ (دانشگاه‌ شیکاگو، همانجا). روتشتاین‌ نیز پس از مرگ‌ بلانت‌، مقالاتی‌ دربارة‌ او در الشرق‌ الجدید نگاشت‌ (عقیقی‌، همانجا). بلانت‌ در 1912 ) گوردن‌ در خارطوم‌ ( و ) هند در حکومت‌ ریپون‌ ( را نوشت‌ که‌ اثر نخست‌ ادامة‌ کتاب‌ دیگر او، ) تاریخ‌ سرّی‌ اشغال‌ مصر توسط‌ انگلستان‌ ( است‌. ) یادداشتهای‌ روزانة‌ من‌ ( روایتی‌ شخصی‌ ازوقایع‌ سالهای‌ 1888تا1914 بود که‌ بلانت‌ در 1919ـ1920،در لندن‌ منتشر کرد (دانشگاه‌ شیکاگو، همانجا؛ دانشگاه‌ لندن‌، ج‌1، ص‌962). جز آثارش‌ در زمینة‌ شرق‌شناسی‌، دیوان‌ شعر بسیار مشهور او ) غزلهای‌ عاشقانة‌ پروتئوس‌ ( نخستین‌ بار در 1880 منتشر شد، اما مجموعة‌ کامل‌ اشعاروی‌ در 1914 به‌ چاپ‌ رسید ( بریتانیکا ؛ دایرة‌المعارف‌ فارسی‌ ، همانجاها).ویلفرد بلانت‌ آثاری‌ نیز با همکاری‌ همسرش‌ منتشر کرد، از جمله‌ در 1879 دو ترجمة‌ آن‌ایزابل‌ نوئل‌ از دو اثر قدیمی‌ عربی‌ معلقات‌ و سیرت‌ بنی‌هلال‌ را به‌ شعر انگلیسی‌ درآورد (دانشگاه‌ لندن‌؛ دانشگاه‌ شیکاگو، همانجاها). در همان‌ سال‌، مقدمه‌ای‌ براثر دیگر همسرش‌، ) قبایل‌ بدوی‌ فرات‌ ( (عقیقی‌، ج‌2، ص‌64)، در باب‌ اعراب‌ و اسبهای‌ آنان‌ نگاشت‌ (دانشگاه‌ شیکاگو، همانجا). در 1881 نیز ویرایش‌ ) سفری‌ زیارتی‌ به‌ نجد: مهد نژاد عرب‌... ( ، سفرنامة‌ دو جلدی‌ همسرش‌، را به‌ عهده‌ گرفت‌ (همانجا).شرق‌شناسی‌ در انگلستان‌، پژوهشگر دیگری‌ با همین‌ نام‌ ویلفرد بلانت‌ داشته‌ است‌. ویلفرد یاسپر والتر بلانت‌ (متولد 1901) فارغ‌التحصیل‌ مدارس‌ عالی‌ مارلبورو ، ورچستر ، آکسفورد و کالج‌ سلطنتی‌ هنر بود. وی‌ از 1923 تا 1938 استادی‌ هنر کالج‌ هیلبری‌ و از 1938 تا 1959 تدریس‌ طراحی‌ در کالج‌ ایتن‌ را برعهده‌ داشت‌. بلانت‌ در فاصلة‌ 1959ـ1985 متصدی‌ گالری‌ وات‌ بود او در 1987 درگذشت‌ (بلانت‌، لفاف‌ کتاب‌؛ جیمز آلن‌، مورخ‌ 26/9/97).نثر وی‌ ساده‌ و برای‌ خوانندة‌ غیرمتخصص‌ و علاقه‌مند قابل‌ درک‌ است‌ و ناآشنایان‌ با هنر اسلامی‌ را با دنیای‌ رنگ‌ و طرح‌ در صنایع‌ ظریف‌ اسلامی‌ آشنا می‌کند. مهمترین‌ آثار وی‌ عبارت‌اند از: ) جنگجوی‌ صحرا: عبدالقادر و فتح‌ الجزایر به‌ دست‌ فرانسویان‌ ( (لندن‌ 1947)؛ ) طلوع‌ سیاه‌: زندگی‌ در روزگار مولایی‌ اسماعیل‌، امپراتور مراکش‌ 1672ـ1727 ( (لندن‌ 1951)؛ ) سفر پیترو، سفری‌ به‌ هند و به‌ گذشته‌ در آغاز قرن‌ هفدهم‌ ( (لندن‌ 1953) که‌ در آن‌ وی‌ مشاهدات‌ خود را در دیدار از اصفهان‌ با تجارب‌ پیترو دلاواله‌ * مقایسه‌ کرده‌ است‌؛ ) یک‌ بهار ایرانی‌ ( (لندن‌ 1957؛ طاهری‌، ص‌430)؛ ) اصفهان‌: مروارید ایران‌ ( (لندن‌ 1974)؛ ) شکوه‌ اسلام‌ ( (لندن‌ 1976). (دانشگاه‌ شیکاگو؛ دانشگاه‌ لندن‌، همانجاها)؛ جادة‌ زرین‌ سمرقند که‌ به‌ ترجمة‌ رضا رضایی‌ در 1363ش‌ در تهران‌ به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.منابع‌: دایرة‌المعارف‌ فارسی‌ ، به‌سرپرستی‌ غلامحسین‌ مصاحب‌، تهران‌ 1345ـ1374ش‌؛ ابوالقاسم‌ طاهری‌، سیر فرهنگ‌ ایران‌ در بریتانیا، یا، تاریخ‌ دویست‌ سالة‌ مطالعات‌ ایرانی‌ ، تهران‌ 1352ش‌؛ نجیب‌ عقیقی‌، المستشرقون‌ ، قاهره‌ 1980ـ1981؛Jomes Allan, Head of the Dep. of Eastern Art, Ashmolean Museum. Univ. Oxford, fax: 00-98-21- 8731190, dated 26.9.97; Wilfrid Jasper Walter Blunt, Splendours of Islam , London 1976; Grand dictionnaire encyclopإdique Larousse , Paris 1982-1985; Yahya Ma  hya  r-e Navvabi, A bibliography of Iran , Tehran, 1347-1370; The New Encyclopaedia Britanica , Chicago 1985, Micropaedia, s.v. "Blunt, Wilfrid Scawen"; University of Chicago. Oriental Institute. Library, Cataloge of Oriental Institute Library , Chicago 1970; University of London. School of Oriental and African Studies. Library, Library catalogue of School of Oriental and African Studies , London 1963; Webster's biographical dictionary , Springfield 1980.
نظر شما
مولفان
گروه
رده موضوعی
جلد 3
تاریخ 93
وضعیت چاپ
  • چاپ شده