بَلاوات ، دهکدة کوچکی در حدود 25 کیلومتری جنوب خاوری موصل، بر سر راه دِیر ماربِهنام به قَراقوش. به نوشتة یاقوت حموی ذیل «بَلاتاذ» این دهکده در خاور موصل و در ایالت نینوا، میان دو رود دجله و زاب، قرار گرفته است و از موصل تاآنجا اندک راهی بیش نیست. محل آمد و شد کاروانهاست و در آنجا کاروانسرایی وجود دارد. بلاوات از روستاهای «ناحیه» حَمدانیه در «لِواء» موصلِ عراق است. بیشتر ساکنان آن کیش شَبک‌اند ( رجوع کنید به ضراّف، ص10). شهرت بلاوات تنها به سبب وجود تپه‌ای کوچک و تاریخی در نزدیکی آن است. این تپه که «تَل بلاوات» نامیده می‌شود، یکی از مکانهای تاریخی آشوریان است که در سدة سیزدهم/نوزدهم کشف شده است. در 1295/1878، هُرمزد رسام موصلی، درهای برنزی کاخ شاه آشور، شَلمَنصَر سوم (859ـ824ق‌م)، را در آنجابه دست آورد. این درها به موزة بریتانیا در لندن منتقل شد. نوشته‌ها و نقوش روی آن بهمین رودیدادهای ثلث‌نخست فرمانروایی این شاه است و برخی از اوضاع و احوال حاک بر سدة نهم پیش از میلاد را نیز روشن می‌کند. به موجب برخی متون آشوری، نام باستانی تَلّ بلاوات، ایمگورـانلیل بوده است.منابع : ابدال، اللُّؤلؤ النضید ، موصل1951، ص213؛ ابن‌عبدالحق، مراصد الاطلاع ، قاهره1954، ج1، ص214، احمد حامد صرّاف، الشبک، من فرق الغلاة فی العراق ؛ یاقوت حموی، معجم البلدان ، چاپ فردیناند ووستنفلد، لایپزیگ1866ـ1873؛Billerbeck and Delitzsch, Die palasttore salmanassars II , Leipzig 1908; Birch and Pinches, The bronze ornaments of the palace gates of Balawat (1880-1902) ; L. W. King, Bronze reliets from the gates of Shalmanasar king of Assyria , London 1914; Pinches, Trans Soc Bibl Arch ., vii 1882, 83-118; H. Rassam, Asshur and the land of Nimrod , New York 897, 200 ff.
