بَعیث ، لقب خِداشبن بِشْر مُجاشِعی، شاعر هجاگوی بصره. با اینکه بهترین خطیب بنیتمیم به شمار میرفت، جُمَحی او را در دومین ردة شاعران بزرگ اسلامی جای داده است. اما به اعتقاد منتقدان، بیشتر شهرت و پیروزی جَریر، موجب گمنامی نسبی بعیث شده است. در واقع، دوران فعالیت شاعری بعیث، با روزگار دو رقیب معروف او، جریر و فَرَزدَق، مقارن و پیوسته بوده است؛ وی سالیان دراز با جریر و فرزدق مهاجات داشته و بویژه هجویاتی تند دربارة فرزدق (آمدی، ص56) سروده است. وی سرانجام ناچار شد فرزدق را که همیشه هم حرمت او را مراعات نمیکرد، به یاری طلبد (فرزدق او را ابنحَمراء العِجان، لقب داده بود، که به پستی نسب مادرش اشاره دارد که از کنیزان سجستان بود). یاقوت تاریخ مرگ او را 134 ذکر کرده، اما چون در جای دیگر میگوید که شاعر در عصر ولیدبن عبدالملک (حک: 88ـ98) در گذشته است، آن تاریخ را نمیتوان معتبر دانست.منابع: حسنبن بشر آمدی، المؤتلف والمختلف: فی اسماء الشعراء و کناهم و القابهم و انسابهم و بعض شعرهم ، ص108؛ ابندرید، الاشتقاق ، چاپ عبدالسلام محمد هارون، مصر 1378/1958، ش147؛ ] ابنعساکر، تاریخ مدینة دمشق ، ج16، چاپ علی شیری، بیروت 1415/1995، ص324ـ329؛ ابنقتیبه، الشعر و الشعراء ، چاپ احمد محمد شاکر، مصر 1966، ج1، ص497ـ498 [ ؛ معمربن مثنی ابوعبیدة، نقائض جریر و الفرزدق ، جاهای متعدد؛ عمروبن بحر جاحظ، البیان والتبیین ، چاپ حسن سندوبی، قاهره 1351/1932، فهرست؛ همو، کتاب الحیوان ، چاپ عبدالسلام محمد هارون، بیروت 1388/1969، فهرست؛ جریربن عطیه، دیوان جریر ، جاهای متعدد؛ محمدبن سلام جُمَحی، طبقات الشعراء ، لیدن 1913، فهرست؛ همامبن غالب فرزدق، دیوان فرزدق ، جاهای متعدد؛ یاقوت حموی، ارشادالاریب الی معرفة الادیب ، چاپ مارگولیوث، لیدن 1907ـ1931، ج11، ص52ـ55؛C. A. Nallino, Letteratura , index.
