بِسکِری، ابوالقاسم ، یوسفبن علیبن جِبّارةبن محمدبن عُقَیل هذلیِ مغربیِ بسکری، نحوی نابینا و متکلم و عالم به قرائات شاذّ و مشهور قرآن در قرن پنجم. در403 به دنیا آمد. کثیرالسفر بود و از بِسکِرة مغرب به سرزمینهای شرقی جهان اسلام سفر کرد و از دورترین دیار مغرب تا باب فرغانه از محضر بسیاری از مشایخ علمی کسب دانش کرد و قرائتهای مختلف را فراگرفت (زرکلی، ج8، ص242؛ ذهبی، ج3، ص262؛ یاقوت حموی، 1965، ج1، ص625). در بغداد، از کسانی چون ابوالعلاء محمدبن علیبن یعقوب واسطی قرائت آموخت، در اصفهان، از حافظ ابونُعیم احمدبن عبدالله اصفهانی (متوفی430) سماع حدیث کرد، و در نیشابور، نزد زینالاسلام ابوالقاسم قشیری (متوفی465) حدیث خواند و قشیری در مسائل نحوی از آرای او استفاده میکرد (ناصر یفینی، ص751ـ752) علاوه بر این، از دیگر مشایخ حدیث نیشابور، چون احمد مغربی و حاکم نیشابوری و مَخلَدی و خَفاف و ابوبکربن ابی القاسم (همان، ص752) سماع حدیث کرد. خواجه نظامالملک طوسی در 458 او را در مقام مُدرس قرائات قرآن در مسجد نظامیة نیشابور منصوب و برای او حقوق ماهانه مقرر کرد. بسکری در این منصب باقی بود تا در 465 درگذشت (همان، ص751ـ752؛ یاقوت حموی، 1355ـ1357، ج20، ص62). او در قرائات قرآن کتاب الکامل را نوشت (یانعی، ج3، ص72؛ زرکلی؛ ذهبی، همانجاها).منابع : محمدبن احمد ذهبی، العبر فی خبر من غبر ، ج3، چاپ فواد سید، کویت1984؛ خیرالدین زرکلی، الاعلام ، بیروت1989؛ ابراهیمبن محمد صریفینی، تاریخ نیسابور: المنتخب من السیاق ، چاپ محمد کاظم محمودی، قم1362ش؛ عبداللهبن اسعد یافعی، مرآة الجنان و عبرة الیقظان ، بیروت1417/1997؛ یاقوت حموی، معجم الادباء ، مصر1355ـ1357/1936ـ1938، چاپ افست بیروت ] بیتا. [ ؛ همو، معجم البلدان ، چاپ فردیناند ووستنفلد، لایپزیگ1866ـ1873، چاپ افست تهران1965.