بَقَری ، شمس‌الدین ابوالاکرام محمدبن قاسم‌بن اسماعیل البقری (متوفی 1111)، شیخ القُرّاءِ جامع ازهر و فقیه شافعی. در ] 1018 در [ قریة دارالبقر مصر زاده شد و در قاهره تحصیل کرد و از محضر علمای برجستة زمان خود بهره برد. قرائت را نزد عبدالرحمان یمنی، حدیث را نزد بابِلی، نورالدین حلبی ] متوفی 1044، صاحب السیرة الحلبیّة ( انسان العیون فی سیرة الامین المأمون ) [ و برهان‌الدین لَقانی ] متوفی 1041 [ ، فقه را نزد احمدبن سلامة مَزّاحی ] متوفی 1075؛ استاد بزرگ قرائت در قاهره و علی‌بن یحیی زیّادی (متوفی 1024) و محمدبن احمد شَوْبَری (متوفی 1069) [ و تصوف را از عموی خود، موسی‌بن اسماعیل بقری فرا گرفت.در فقه شافعی تَبحّر یافت و با وجود این، آثارش گواه بر این است که قلمرو اختصاصی او علوم قرآنی و قرائت بوده، و بویژه، در قرائت کسان بسیاری از دانش او بهره جسته‌اند ] به‌گفتة عبدالرحمان جَبَرتی (ج 1، ص 116)، بیشتر دانشمندان مصر یا شاگرد او بوده‌اند یا شاگردِ شاگردان او[مهمترین آثار او عبارت‌اند از: القواعد المُقررة فی الفوائد المُحَرّرة ، در شیوة قرائت ائمة قرائت و قواعد آن؛ غُنیة الطالبین و مُنیة الراغبین در تجوید ـ این کتاب به مقدمة البقری نیز شهرت دارد؛ حاشیة علی رسالة فی التّجوید و الرّسم و مخارج الحروف ـ حاشیه‌ای است بر رساله‌ای در تجوید؛ العمدة السنیّه ، حاوی قواعدی دربارة «ن» ساکن، تنوین، مدّ، قصر و غیره؛ فتح‌الکبیرالمتعال ، در توضیح مشکلات بعض آیات. آثار دیگر او فوائد فی الوقف و الابتداء ؛ رسالة فی تجوید القرآن‌الکریم ، شرح مقدمة‌الاجرومیه و همچنین یک قصیده است (برای نسخه‌های خطی آثار بقری، به استثنای شرح مقدمة الاجرومیه و فتح‌الکبیرالمتعال رجوع کنید به بروکلمان، ج 2، ص 429، ) ذیل ( ، ج 2، ص 454؛ دارالکتب‌الظاهریة، ج 1، ص 224ـ 225، 436ـ439؛ الفهرست الشامل ...، ج 2، ص 427ـ433).منابع: اسماعیل بغدادی، ایضاح‌المکنون ، ج 2، در حاجی‌خلیفه، کشف‌الظنون ، ج 4، بیروت 1410/1990، ج 2، ستون 149؛ همو،هدیة العارفین ، ج 2، در حاجی‌خلیفه، کشف‌الظنون ، ج 6، بیروت 1410/ 1990، ج 2، ستون 307، عبدالرحمن‌بن حسن جَبَرتی، تاریخ عجائب الا´ثار فی‌التراجم والاخبار ، بیروت ] بی‌تا. [ ؛ دارالکتب الظاهریة، فهرس مخطوطات دارالکتب‌الظاهریة، علوم القرآن الکریم ، چاپ صلاح محمدخیمی، ج 1، دمشق 1403/ 1983؛ خیرالدین زرکلی، الاعلام ، بیروت 1986، ج 1، ص 28، ج 3، ص 108، ج 4، ص 251، ج 5، ص 32، ج 6، ص 11، ج 7، ص 7؛ الفهرست الشامل للتراث‌العربیّة الاسلامیة المخطوط: علوم القرآن، مخطوطات التجوید ، عمان 1406/1986، ج 2، ص 427ـ433؛ عمررضا کحاله، معجم‌المؤلفین ، دمشق 1957ـ1961، چاپ افست بیروت ] بی‌تا. [ ،ج 11، ص 136؛ محمدخلیل‌بن علی‌مرادی، سِلک‌الدُرَر فی اعیان القرن‌الثانی عشر ، بولاق 1291ـ1301، چاپ افست بغداد ] بی‌تا. [ ، ج 4، ص 121ـ122؛Carl Brockelmann, Geschichte der arabischen Litteratur, Leiden 1943-1949, Supplementband, 1937-1942.
