برهان مسکین هروی ، از دانشمندان و عرفای اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم. دربارة تاریخ تولد، وفات و شرح حال وی اطلاع چندانی در دست نیست. برهان مسکین در هرات می‌زیسته (نفیسی، ج 2، ص 782) و عمری به تحصیل و تألیف و مجاهدة نفس و تزکیة باطن گذرانده است. وی در تألیفاتش از خود با عنوان «مسکین» و «برهان‌المساکین» نام برده است (کتابخانة گنج‌بخش، 1357ـ1361 ش، ج 4، ص 2381(.معین‌الدّین محمّدبن محمّد فراهی (متوفی 908 یا 910 یا 916)، مؤلف بحرالدّرر ، نیز با عنوان «مسکین» و «معین‌المسکین» از خود یاد کرده است (کتابخانه گنج بخش، 1350ـ1355 ش، ج 1، ص 357ـ358، ج 2، ص 4، 519،524؛ فراهی، ص دوازده، 2).آغاز همة کتابهای این دو، بدون استثنا، با آیة کریمة «... رَبَّنآ آتِنا مِنْ لَدُنْکَ رَحمَةً وَ هَیِّی لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَداً» (کهف : 10) شروع می‌شود. شباهتهای بسیاری نیز در تألیفاتشان از نظر شیوة نگارش و موضوعات دیده می‌شود که احتمال یکی بودن آنها را در ذهن برمی‌انگیزد.از برهان مسکین هشت اثر به جا مانده است که عبارت‌اند از: ارشادالمسلمین (تألیف در 914)، ترجمه و شرح العقائد نجم‌الدین عمربن محمد نسفی (متوفی 537؛ منزوی،ج 2، ص 1142؛ کتابخانة ندوة‌العلماء، ص 126)؛ انیس العابدین در عبادات؛ انیس‌الواعظین ، چهل حدیث از رسول‌اکرم صلّی‌اللّه علیه‌وآله‌وسلّم (نفیسی، همانجا). معین‌المساکین فراهی نیز کتابی به نام روضة‌الواعظین دارد که شامل چهل حدیث است (آقابزرگ طهرانی، ج 11، ص 305؛ منزوی، ج 4، ص 2353) که احتمال یکی بودن این دو اثر و مؤلف آن را تقویت می‌کند؛ اورادالاوقات ؛ خلاصة‌الاوراد ، گزیده‌ای از اوراد فی‌الایام والساعات مشتمل بر مقدمه و 37 باب، دربارة آداب و سنن و احکام (کتابخانة گنج‌بخش، 1357ـ 1361 ش، ج 4، ص 2381؛ منزوی، ج 3، ص 1429ـ1430)؛ روضة الاتقیا ( الاصفیاء ) فی ذکرالاولیا ؛ سراج‌المتعلمین در نحو؛ کنوز الاعمال (نفیسی، ج 2، ص 782ـ783؛ منزوی، ج 2، ص 1142(منابع: محمد محسن آقا بزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف‌الشیعة ، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت 1403/1983؛ معین‌الدین‌بن محمد فراهی، تفسیر حدائق‌الحقائق : قسمت سورة یوسف ، چاپ سید جعفر سجادی، تهران 1364 ش؛ کتابخانة گنج‌بخش، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانة گنج‌بخش ، تألیف محمدحسین تسبیحی، راولپندی 1350ـ1355 ش؛ همان، تألیف احمد منزوی، اسلام‌آباد 1357ـ 1361 ش؛ کتابخانة ندوة‌العلماء، فهرست نسخه‌های خطی فارسی کتابخانة ندوة‌العلماء لکهنو ، دهلی‌نو 1365 ش؛ احمد منزوی، فهرست مشترک نسخه‌های خطی فارسی پاکستان ، اسلام‌آباد 1362ـ 1370 ش؛ سعید نفیسی، تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی تا پایان قرن دهم ، تهران 1363 ش.
