بدعة الحمدونیه

معرف

کنیز خنیاگر، موسیقیدان‌ و شاعر رومی‌تبار عصر عباسی‌
متن
بِدْعة‌ الحَمدونیه،کنیز خنیاگر، موسیقیدان‌ و شاعر رومی‌تبار عصر عباسی‌. آوازی‌ خوش‌ و رخساره‌ای‌ دلنشین‌ داشت‌ و ازینرو، در دربار عباسی‌ راه‌ یافت‌. بدعه‌ دوست‌ و همکار خنیاگری‌ دیگر به‌ نام‌ تحفه‌ بوده‌ و هر دو را از شاگردان‌ و کنیزان‌ عَریب‌ مأمونیه‌ (181ـ277)، بانوی‌ آهنگساز و شاعر و موسیقیدان‌ ایرانی‌ دربار مأمون‌ عباسی‌ (170ـ 218)، دانسته‌اند.زرکلی‌ (ج‌ 2، ص‌ 46) تولد او را 250 ذکر کرده‌، و منابع‌ دیگر (طبری‌، ج‌ 13، ص‌ 2293؛ قرطبی‌، ص‌ 54؛ ابن‌ اثیر، ج‌ 8، ص‌ 90) تاریخ‌ فوت‌ وی‌ را ذیحجة‌ 302 و در شصت‌ سالگی‌ نوشته‌اند، یعنی‌ تاریخ‌ تولد او را 242 دانسته‌اند. بدعه‌ توجه‌ رجال‌ و بزرگانی‌ چون‌ المعتضد بالله‌، خلیفة‌ عباسی‌ (حک : 279ـ289) و اسحاق‌بن‌ البوّاب‌ غالبی‌ را به‌ خود جلب‌ کرده‌ بود و همه‌ استادی‌ وی‌ را در موسیقی‌ و خنیاگری‌ به‌ حدی‌ دانسته‌اند که‌ در حق‌ وی‌ گفته‌اند: «بی‌آنکه‌ نیازی‌ به‌ نوازنده‌ داشته‌ باشد، با مهارت‌ آواز می‌خوانده‌ است‌» (ابوالفرج‌ اصفهانی‌، ج‌ 21، ص‌ 54ـ55،74، ج‌ 22، ص‌ 183؛ زرکلی‌، ج‌ 2، ص‌ 46؛ کحّاله‌، ج‌ 1، ص‌ 121ـ122).او، به‌ سبب‌ توجه‌ فراوان‌ بزرگان‌، جواهر و املاک‌ بسیار به‌ دست‌ آورد. بدعه‌ تا آخر عمر مجرد زیست‌ و پس‌ از مرگ‌ وی‌ خلیفة‌ عباسی‌، المقتدر باللّه‌ (حک : 295ـ320)، دستور ضبط‌ اموال‌ او را صادر کرد، و این‌ می‌رساند که‌ بدعه‌ پس‌ از مرگ‌ وارثی‌ نداشته‌ است‌.منابع‌ : ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی‌ التاریخ‌ ، بیروت‌ 1385ـ1386/ 1965ـ1966؛ علی‌بن‌ حسین‌ ابوالفرج‌ اصفهانی‌، الاغانی‌ ، بیروت‌ ] بی‌ تا. [ ؛ خیرالدین‌ زرکلی‌، الاعلام‌ ، بیروت‌ 1986؛ محمدبن‌ جریر طبری‌، تاریخ‌ الرسل‌ والملوک‌ ، چاپ‌ دخویه‌ ... ] و دیگران‌ [ ، لیدن‌ 1879ـ1901؛ عریب‌بن‌ سعد قرطبی‌، صلة‌ تاریخ‌ الطبری‌ ، چاپ‌ دخویه‌، لیدن‌ 1897؛ عمر رضا کحّاله‌، اعلام‌ النّساء ، ج‌ 1، بیروت‌ ] تاریخ‌ مقدمه‌ 1379/1959 [ .
نظر شما
مولفان
گروه
هنرومعماری ,
رده موضوعی
جلد 2
تاریخ 93
وضعیت چاپ
  • چاپ شده