بدشاه کشمیری

معرف

سلطان‌ زین‌العابدین‌، هشتمین‌ شاه‌ از سلسلة‌ شاهان‌ شاه‌ میری‌ کشمیر (حک : 820-872)
متن
بَدشاه‌ کشمیری‌ ، سلطان‌ زین‌العابدین‌، هشتمین‌ شاه‌ از سلسلة‌ شاهان‌ شاه‌ میری‌ کشمیر (حک : 820-872). او را به‌ زبان‌ کشمیری‌ بَدْشاه‌، یعنی‌ پادشاه‌ بزرگ‌ و به‌ زبان‌ هندی‌ بَته‌ شاه‌، یعنی‌ پادشاه‌ هندوان‌ نامیده‌اند. آرامگاهش‌ در سِری‌ نگَر به‌ مقبرة‌ بدشاه‌ معروف‌ است‌.بدشاه‌ با حکمرانان‌ خراسان‌، ترکستان‌، آذربایجان‌، گیلان‌، سیستان‌، عثمانی‌، مصر و نیز حکومتهای‌ محلی‌ هندوستان‌ روابط‌ دوستانه‌ داشت‌. او قلمرو حکومتی‌ خود را به‌ ایالتهای‌ مختلف‌ تقسیم‌ کرد و هر بخش‌ را به‌ شخصی‌ به‌ نام‌ «ناظم‌» سپرد و برای‌ ادارة‌ کل‌ کشور دستورالعملی‌ تدوین‌ کرد و فرمان‌ داد که‌ نکات‌ مهم‌ آن‌ را بر الواح‌ برنجی‌ حک‌ و آنها را در شهرها و روستاها نصب‌ کنند. او به‌ مقیاس‌ جریب‌ و گز افزود و مالیات‌ را بر مبنای‌ مساحت‌ با مقیاس‌ جدید، تعیین‌ کرد. قیمت‌ ارزاق‌ در دورة‌ حکومت‌ او از جانب‌ دولت‌ تعیین‌ و هرماه‌ بررسی‌ می‌شد. مهمترین‌ منبع‌ درآمد دولت‌، معدن‌ مس‌ و ماسة‌ آمیخته‌ با طلای‌ رودخانه‌ها و نهرها بود.بدشاه‌ با وجود سختگیری‌ در اجرای‌ قانون‌، بسیار مهربان‌ بود. رسم‌ داغ‌ کردن‌ زندانیان‌ را برانداخت‌ و آنان‌ را به‌ کار کوزه‌گری‌ گماشت‌. با رعایای‌ هندو به‌ مدارا رفتار می‌کرد و به‌ آنها آزادی‌ دینی‌ داده‌ بود. معبدهایشان‌ را مرمّت‌ نمود و کشتن‌ گاو را ممنوع‌ ساخت‌. برای‌ تعلیم‌ هندوان‌ مدارسی‌ دایر کرده‌ بود و برهمنان‌ را به‌ آموختن‌ زبان‌ فارسی‌ وامی‌داشت‌. در پایتخت‌ نوشهره‌ نیز مدرسه‌ای‌ تأسیس‌ کرده‌ بود و از دانشمندان‌ خارجی‌، برای‌ تدریس‌ در آن‌، دعوت‌ می‌کرد. به‌ فرمان‌ او مهابهاراتا و پورانه‌ها ، که‌ از کتابهای‌ مقدس‌ هندوان‌اند و نیز کتاب‌ راج‌ تَرَنگینی‌ ، برای‌ نخستین‌ بار به‌ فارسی‌ ترجمه‌ شد.بدشاه‌ به‌ آبادانی‌ علاقة‌ بسیار داشت‌. مساجد جامع‌ سری‌ نگر و باره‌مولا و نوشهره‌، خانقاه‌ برخوردار سری‌ نگر، باغهای‌ زینه‌گر و زینه‌کوت‌، هفت‌ پل‌ بَدْشاهی‌، نهر زین‌گنگا، کاخ‌ زینه‌ نوشهره‌، ساختمان‌ زینه‌لنکا از آثار دورة‌ اوست‌. از همه‌ زیباتر بنای‌ دوازده‌ طبقة‌ دربار عام‌ نوشهره‌ است‌ که‌ در هر طبقه‌ پنجاه‌ اتاق‌ دارد. این‌ بنا تماماً از چوب‌ ساخته‌ شده‌ و در آن‌ سنگ‌ و گچ‌ به‌ کار نرفته‌ است‌.بَدْشاه‌ علاوه‌ بر زبان‌ کشمیری‌، زبانهای‌ فارسی‌، تبتی‌، هندی‌ و سنسکریت‌ را هم‌ می‌دانست‌. به‌ فارسی‌ شعر می‌سروده‌ و کتابی‌ به‌ نام‌ سؤال‌ و جواب‌ تألیف‌ کرده‌ است‌. کتابخانة‌ شخصی‌ او، که‌ تا صد سال‌ پس‌ از مرگش‌ همچنان‌ باقی‌ ماند، گنجینه‌ای‌ از منابع‌ بود.منابع‌: محمد اعظم‌، واقعات‌ کشمیر ، نسخة‌ خطی‌؛ نظام‌الدین‌ احمد بخشی‌، طبقات‌ اکبری‌ ؛ حیدربیگ‌ دوغلات‌، تاریخ‌ رشیدی‌ ، نسخة‌ خطی‌؛ ابوالفضل‌بن‌ مبارک‌ علامی‌، آیین‌ اکبری‌ ، کلکته‌؛ همو، اکبرنامه‌ ، کلکته‌ 1877-1886؛ محمد قاسم‌بن‌ غلامعلی‌ فرشته‌، تاریخ‌ فرشته‌ ، لکهنو ] بی‌تا. [ ؛ بیریل‌ کاچر، مجمع‌التواریخ‌ ، نسخة‌ خطی‌ دانشگاه‌ پنجاب‌؛Anand Kol Pandit, History of Kashmir , in JASB , n.s., VI (Apr. 1910), 195-219, IX, 5 (1913); G.M.D. Sufi, Kashir , vol. I, Lahore 1948.
نظر شما
مولفان
گروه
رده موضوعی
جلد 2
تاریخ 93
وضعیت چاپ
  • چاپ شده