ببلاوی علی بن محمد

معرف

بن‌احمد الببلاوی‌ الادریسی‌' الحسنی‌' المالکی‌، بیست‌ و ششمین‌ شیخ‌الازهر
متن
بِبْلاوی‌، علی‌بن‌ محمد بن‌احمد الببلاوی‌ الادریسی‌' الحسنی‌' المالکی‌، بیست‌ و ششمین‌ شیخ‌الازهر. در قریة‌ بِبلاو نزدیک‌ دَیروط‌، در مصر علیا، متولد شد (رجب‌ 1251). پس‌ از طی‌ دوران‌ تحصیل‌ و نیز تدریس‌ در الازهر * ، به‌ استخدام‌ دارالکتب‌ المصریه‌ که‌ به‌ «الکتبخانه‌» معروف‌ بود درآمد و آیین‌ فهرست‌نویسی‌ کتابهای‌ آن‌ را بنیاد نهاد و به‌ انجام‌ رساند، و مدّت‌ کوتاهی‌ در 1298 و 1299، مدیر (ناظر) آن‌ شد. متعاقب‌ شورش‌ عُرابی‌ * در 1299 از این‌ سِمَت‌ که‌ به‌ کمک‌ دوست‌ خود محمود سامی‌ بارودی‌ * ، یکی‌ از سران‌ اصلی‌ شورش‌، بدان‌ گمارده‌ شده‌ بود برکنار شد. سپس‌ به‌ مقام‌ «خطیب‌» و از 2 صفر 1311 به‌ بعد به‌ مقام‌ «شیخ‌ خِدْمَه‌»، در مسجدالحسین‌ قاهره‌ گمارده‌ شد. پس‌ از خلع‌ محمد توفیق‌ بَکْری‌ * از مقام‌ نقابت‌، در 6 شوال‌ 1312، منصب‌ «نقیب‌ الاشراف‌ * » نیز به‌ او واگذار شد. در دوران‌ تصدی‌ این‌ شغل‌ (تا پایان‌ 1320)، مجموعه‌ای‌ از مقررات‌ معروف‌ به‌ «لائحة‌ نقابة‌ الاشراف‌» ( رجوع کنید به الوقائع‌المصریّة‌ ، ش‌ 67) صادر شد که‌ به‌ موجب‌ آن‌ نقیب‌ عملاً به‌ صورت‌ یکی‌ از مأموران‌ وزارت‌ اوقاف‌ و تابع‌ ناظر آن‌ وزارتخانه‌ درمی‌آمد. انتصاب‌ او در 20 ذیحجة‌ 320 به‌ سمت‌ شیخ‌الازهر نتیجة‌ مصالحه‌ میان‌ خدیو و وزرای‌ او بود که‌ در اصل‌ از نامزدهای‌ دیگر حمایت‌ کرده‌ بودند. در این‌ مقام‌، ببلاوی‌ جانشین‌ سَلیم‌ بِشْری‌ شد که‌ به‌ سبب‌ تلاش‌ برای‌ متوقف‌ کردن‌ اجرای‌ اصلاحات‌ پیش‌بینی‌ شده‌ در قانون‌ 20 محرم‌ 1314 خلع‌ شده‌ بود. دو سال‌ بعد، ببلاوی‌ دریافت‌ که‌ کوششهایش‌ برای‌ رویارویی‌ با موانع‌ موجود در راه‌ اجرای‌ اصلاحات‌ بی‌فایده‌ است‌ و ناتوانی‌ او در این‌ زمینه‌ قدرت‌ او را به‌ حد غیرقابل‌قبولی‌ تنزل‌ داده‌ است‌. بدین‌ سبب‌ در 9 محرم‌ 1323 از این‌ مقام‌ کناره‌گیری‌ کرد و کمی‌ پس‌ از آن‌ در 2 ذیقعدة‌ 1323، درگذشت‌. ببلاوی‌ کتابی‌ به‌ نام‌ الانوارالحسینیة‌ (قاهره‌ 1305) در شرح‌ حدیث‌ مسلسل‌ تألیف‌ کرده‌ که‌ در دانشگاه‌ الازهر تدریس‌ می‌شده‌ است‌.منابع‌: الازهر فی‌ 12 عاماً ، قاهره‌ بی‌تا. (1965)؛ اعمال‌ مجلس‌ ادارة‌ الازهر من‌ ابتداء تأسیسه‌ سنة‌ 1312 الی‌ غایة‌ سنة‌ 1322 ، قاهره‌ 1323، ص‌ 119 به‌ بعد (شامل‌ مجادلات‌ و آشوبهایی‌ که‌ در دوران‌ تصدی‌ ببلاوی‌ در الازهر روی‌ داده‌ است‌ و شیوة‌ برخورد او با آنها)؛ محمودبن‌ علی‌ ببلاوی‌، التاریخ‌ الحسینی‌ ، قاهره‌ 1324، ص‌ 57 به‌ بعد؛ احمد تیمور، تراجم‌ اعیان‌ القرن‌ الثالث‌ عشر و اوائل‌ الرابع‌ عشر ، قاهره‌ 1940، ص‌ 81-85؛ خیرالدین‌ زرکلی‌، الاعلام‌ ، بیروت‌ 1980، ج‌5، ص‌ 18؛ محمد زکی‌ مجاهد، الاعلام‌ الشرقیّة‌ ، قاهره‌ 1950، ج‌2، ص‌ 140 (اطلاعات‌ این‌ دو اثر اخیر عمدتاً مأخوذ از کتاب‌ احمد تیمور است‌)؛ احمد شفیق‌، مُذَکِّراتی‌ فی‌ نصف‌ قرن‌ ، قاهره‌ 1936، ج‌2، بخش‌ 1، ص‌ 214، بخش‌ 2، ص‌ 65 و بعد؛ عبدالمتعال‌ صعیدی‌، تاریخ‌ الاصلاح‌ فی‌ الازهر و صفحات‌ من‌الجهاد فی‌الاصلاح‌ ، قاهره‌ ] بی‌تا. [ ، ص‌ 67 و بعد؛ الوقائع‌ المصریّة‌ ، ش‌ 67، 17 ژوئن‌ 1895.
نظر شما
مولفان
گروه
فقه وحقوق ,
رده موضوعی
جلد 2
تاریخ 93
وضعیت چاپ
  • چاپ شده