باقی، میرعبدالباقی ،نظام‌الدین عبدالباقی‌بن‌شاه صفی‌الدین‌بن‌حبیب‌الدین‌محب‌اللّه‌بن‌شاه‌خلیل‌اللّه‌بن‌نورالدین نعمة‌اللّه ولی، از بزرگان خاندان نعمت‌اللّهی و وزیر شاه‌اسماعیل صفوی. شاخه‌ای از این خاندان، که اعضای آن عمدتاً در هند ساکن بودند، در اواخر قرن نهم مجدداً به ایران آمدند. خانوادة میرعبدالباقی در یزد ساکن شد و شهرت او به «یزدی» از این راه است و لقب «میر» * دلالت بر سیادت دارد. میرعبدالباقی در زمان خود مسند ارشاد داشته و موردتوجّه مردم بوده و از معدود منتسبان به تصوّف در آن روزگار است که دستگاه صفویّه نسبت به وی بدگمان نبوده است بلکه، برعکس، بعضی از سران دولت، از جمله نجم‌الدین ثانی، وزیر شاه‌اسماعیل اول (حک : 905ـ930)، مریدش بودند و نجم‌الدین موقع عزیمت به ماوراءالنهر او را به جانشینی خود منصوب کرد. میرعبدالباقی با عنایت شاه‌اسماعیل و منصب صدارت یافت و سپس به مقام وکالت (نمایندگی تامّالاختیار شاه) ترقی کرد (بافقی، ج 3، ص 55ـ56؛ معصوم علیشاه، ج 3، ص 100؛ نوایی، ص 227ـ228). وی همراه شاه‌اسماعیل در رجب 920 در جنگ چالدران شرکت جُست و در این جنگ، در حالی که بر جای شاه‌اسماعیل ایستاده بود، به دست عثمانیان کشته شد (امیر علیشیر نوایی، ص 383). مناسبات فرزند و جانشین او سیدنعیم‌الدین معروف به نعمت‌اللّه ثانی با صفویه بسیار خوب بود، چنانکه شاه طهماسب اول (حک : 930ـ984) خواهر خود را به ازدواج او درآورد و این پیوند میان خاندان صفوی و نعمت‌اللّهی ادامه یافت. میرعبدالباقی را به مهارت در فنّ انشاء ستوده‌اند. شعر نیز می‌گفت و دیوان غزلیات داشت و تخلّصش «باقی» بود (آقابزرگ طهرانی، ج 9، ص 124، 682، سام‌میرزا صفوی، ص 22).منابع: لطفعلی‌بن‌آقاخان آذربیگدلی، آتشکده آذر ، چاپ جعفر شهیدی، تهران 1337ش، ص 122؛ محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعه ، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت 1403/ 1983؛ عبداللّه‌بن‌عیسی افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء ، چاپ احمد حسینی، قم 1401، ج 3، ص 59؛ علیشیربن‌کیچکنه امیرعلیشیر نوایی، تذکرة مجالس النفائس ، چاپ علی‌اصغر حکمت، تهران 1323 ش، ص 137؛ محمدمفیدبن‌محمود بافقی، جامع مفیدی ، چاپ ایرج افشار، تهران 1340ـ1342 ش، ج 3، ص 54؛ سام‌میرزا صفوی، تحفة سامی ، چاپ وحید دستگردی، تهران 1314 ش؛ محمدمعصوم‌بن زین‌العابدین معصوم علیشاه، طرائق الحقائق ، چاپ محمدجعفر محجوب، ج 3، تهران 1345 ش؛ عبدالحسین نوایی، رجال کتاب حبیب‌السّیر ، تهران 1324 ش.
