بادِسی ، منسوب به بادِس * که سه تن از بزرگان مراکش بدان نامیده شدهاند:1) ابو یعقوب یوسف زُهَیلی بادِسی، عارف و حکیم قرنهشتم، که در بیرون شهر مدفون است. مؤلف کتاب المقصدالشریف از او یاد کرده است (ص 146،218). ابن خلدون او را آخرین عارف بزرگ مراکش میداند (مقدّمه، ج 2، ص 672؛ ) تاریخ بربرها ( ، ج 1، ص 230). لئوی افریقایی (1896، ج 2، ص 273، 1956، ص 274) به مزار او، که هنوز هم به نام سِیدی بویعقوب احترام میشود، اشاره میکند.2) عبدالحق بن اسماعیل بادِسی، که در 722/1322 در قیدِ حیات بوده و مؤلف مجموعهای در شرح احوال اولیاءِ ریف است. این مجموعه، موسوم به المقصد الشریف فی ذکر صلحاء الریف ، در دو تحریر به دست ما رسیده است که از لحاظ الفاظ با یکدیگر آشکارا اختلاف دارند؛ ترجمه و تعلیق ج.س. کولَن از این کتاب را در ) آرشیوهای مراکش ( ، ج 26، میتوان یافت.3) علیبن محمدالشیخ الوَطّاسی، که کنیة معمولی او ابوالحسن بود ولی با نام تحبیب آمیز ابوحَسّون خوانده میشد. در جوانی، پدرش او را به حکومت ریف منصوب کرد و او بادس را اقامتگاه خود قرار داد. پس از خلع از این مقام نیز این ایالت به اقطاع وی درآمد. در فاصلة سالهای 932ـ956 در بادس زیست و به همین دلیل بادسی لقب گرفته است. تاریخنگاران اروپایی او را «سلطان وِلِز» خواندهاند.منابع:ـ Abd al- H ¤ ak ¤ k ¤ Ba ¦ dis ¦ â , "Al- Mak ¤ s ¤ ad al- Sharl ¦ f fl ¦ Dhikr S ¤ ulah ¤ a ¦ Ý al- Rl ¦ f", annotated trans. by G.S. Colin, Archives marocaines, xxv â (1926); Ibn Khaldu ¦ n, Al- Muqaddima, traduction nouvelle, pre¨face et notes par Vincent Monteil, Beirut 1967-1968; idem, Histoire des Beirut, tr. by de Slane, Algiers 1852-1856; Jean Lإon l'Africain, Description de l'Afrique, ed. Schefer, Paris 1896-1898, french tr. ـpaulard, Paris 1956.برای سایر منابع به مقاله وطّاسیان رجوع شود.
