بُلَیْدَه (یا بِلیدَه)، شهری در الجزایر، واقع در 51 کیلومتری جنوب غربی شهر الجزیره، در منتهاالیه جنوبی جلگه مَتیجَه. در دوران باستان در این محل سکونتگاهی وجود نداشته است. این شهر را همان شهر متیجه دانستهاند که در قرون وسطی معروف بوده و در خلال جنگ و ستیزهای بَنوغانیه * (که در قرن هفتم آغاز شد) ویران شده است. بنابر روایات، در 942 رهبر مذهبی برجستهای، مشهور بهسیدی احمدالکبیر این شهر را که به بُلَیْدَه (شهر کوچک) موسوم بوده، بنیاد گذاشته است. وی پس از سیر و سفرها و سرگردانیهای زیاد، در درّة وادیالرُّمّان، یا، وادی سیدی احمدالکبیر، یا بر سبیل اختصار، وادیالکبیر کنونی، اقامت گزید. متعاقباً شاگردان و مریدان وی، و سپس اندلسیهایی که بر اثر مهاجمات قبایل شنوه از تیبازه = تبزه یا تَبّ، گریخته بودند، بهوی پیوستند. سیدی احمدالکبیر محلی را که برای برپا کردن خانههایی برای تازهواردان لازم بود از اولادْ سلطان، که این منطقه را در تصرّف خود داشت، گرفت. خیرالدّین، بیگلربیگ شهر الجزیره، با ساختن مسجد، حمّام و نانوایی برای این کوچنشین، آن را بهصورت شهری واقعی درآورد. وضع بلیده بهکمک اندلسیها که باغهای مرکبات در اطراف آن دایر کردند و شیوههای آبیاری معمول کشورشان را در آنها بهکار بستند، بسرعت رونق یافت.بلیده در عصر سلطة ترکها بخشی از دارالسّلطان، که مستقیماً شخص بایِ * شهر الجزیره ادارهاش میکرد، بهحساب میآمد و حاکمیترکتبار نمایندگی بای را در اینشهر برعهده داشت. فوجی از ینیچری * ها در این شهر در پادگانی مستقر بودند. مردم این شهر، که از اخلاف اندلسیها، مغربیها، یهودیان، و مُزابیها تشکیل شده بودند، در مدنیّت و عشرتطلبی شهره بودند. سیدی احمدبن یوسف، در قولی که بهوی منسوب است، این شهر را ستوده و آن را وُرَیدة (گل سرخ کوچک) خوانده است. این شهر تفریحگاه فرحبخشی برای اعیان شهر الجزیره به حساب میآمد، و آنان عموماً در این شهر خانههای ییلاقی داشتند. نایبالحکومههایی که در این شهر تحت نظر قرار میگرفتند این تبعید را با روی گشاده میپذیرفتند. بلیده را چندین بار زلزله تکان داده است؛ شدیدترین این زلزلهها در 1243 شهر را بکلی ویران کرد. زلزلة نسبتاً خفیف دیگری نیز در 1282 آن را لرزاند.پس از اینکه الجزیره را فرانسویها اشغال کردند، بلیده مدت کوتاهی تحت حکومت حاکمان خود، مستقل ماند؛ ولی سرانجام در 1255/1839، عملاً بهاشغال فرانسویان درآمد.منابع:J. Desparmet, "Ethnographie traditionnelde de la Mitidja", Revue Africaine (1918-1928); Trumelet, Blida , Algiers 1887.