تِرِنگانو ، ایالتی در مالزی، واقع در ساحل شرقی شبه‌جزیرة مالایا. اولین نشانة وجود حاکمی مسلمان در این ناحیه، سنگ ترنگانو است. این سنگ یکی از مهمترین کشفیات اسلامی در جنوب‌شرقی آسیا و از اولین نمونه‌های زبان مالایایی به خط جاوی (صورت تغییریافتة خط عربی ـ فارسی) است. تاریخ نسبتاً ناخوانای آن، سالهای 702 تا 789/ 1303ـ 1387 را نشان می‌دهد. مضمون آن در بارة دیون و مجازات شهادت دروغ و اعمال منافی عفت است.ترنگانو تا 1186/ 1722 ــ که حاکمی مستقل در آنجا مستقر شد ــ تحت سلطة مالاکا و سپس، تحت حاکمیت جوهور بود. از حدود 1188/ 1775 ترنگانو تحت فرمانروایی سیامیها قرار گرفت، که این امر احتمالاً احساسات اسلامی مردم را برمی‌انگیخته، بویژه وقتی با مداخلات گاه به گاه بریتانیا همراه می‌شده است. اولین مفتی در اوایل قرن سیزدهم/ نوزدهم منصوب شد و سلطان عُمَر (حک : 1255ـ12/ 1839ـ1876) با کمک جامعة سادات محلی، که در امور دینی شهرت یافته بود، به اجرای شریعت بیشتر توجه کرد. در اوایل قرن چهاردهم/ بیستم، ترنگانو به مرکز مطالعات اسلامی معروف بود. در آنجا تشکیلات منظم اسلامی اندک بود، ولی شبکه‌ای از مدارس اسلامی، راه مؤثری برای ارتباطات به‌وجود می‌آورد. علمای ترنگانو در بیشتر مردم مالایا نفوذ بسیار داشتند و رهبری آنان پس از آغاز استیلای بریتانیا در 1337/ 1919، قوّت یافت. علما بین سالهای 1301 تا 1307 ش/ 1922ـ 1928 شورشی دهقانی را رهبری کردند. نتیجة فقر کشاورزان مالایا در دورة اخیر، حمایتهای انتخاباتی آنان از حزب اسلامی پاس * بوده است، اگرچه این حزب فقط از 1338 تا 1340 ش/ 1959ـ1961 موفق شد که اختیار دولت را در دست بگیرد.
