تِرحاله ،نام ترکی عثمانی برای شهر یونانی تریکاله/ تریکّاله در تِسالی * / تسالیه غربی.دژ تریکاله، از بناهای دورة روم شرقی، بر روی دژ تریکّی باستان در کنارة رود لیتایوس در شمال‌غربی دشت تسالی احداث شده است. در فاصله‌ای نه‌چندان دور از آن، مرقد بسیار قدیمی اسقلبیوس/ اسکلپیوس بود که در یونان شهرت داشت. چون شهر در تلاقی راههای ارتباطی واقع شده بود، در روزگار قدیم از رونق خوبی برخوردار بود. پروکوپیوس از بازسازی دیوارهای شهر در عصر ژوستی‌نین خبر می‌دهد. نام باستانی تریکّی و اینکه از قرن چهارم به بعد اسقف‌نشین تریکّی ضمیمة ناحیة مرکزی لاریسّا بوده، در جغرافیای متعلق به کلیسا باقی مانده است. شق دیگر آن، به صورت تریکّاله، نخستین‌بار در قرن دوازدهم در آلکسیادِ آنّا کومننا دیده می‌شود.شهر احتمالاً در دوران بایزید اول در 798/ 1395ـ1396 به دست عثمانیها افتاد. در منابع، یکی از اخلاف اِورِنوس‌بیگ به نام احمد اِوْرِن‌اوغلی را سنجق‌بیگ یک سنجق بزرگ ــ که ترحاله مرکز آن بوده ــ ذکر می‌کنند، اما حضور اورنوس‌بیگ در فتح تسالی قطعی نیست. ترحاله در قرن هشتم/ چهاردهم پایتخت شکوفای ایالت یونانی ـ صربی تسالی‌غربی به ریاست سیمئون اورسیس ، نابرادری استفان دوشان، بود و بخشی از قلمرو خانوادة تُرَخان‌بیگ * ، خانوادة شریف ترک، را تشکیل می‌داد.ترخان‌بیگ (متوفی 860/ 1456) مهاجران مسلمان را در دشتها مستقر کرد و به جمعیت یونانی امتیازاتی داد. این شهر به عنوان مرکز اداری و تجاری، مردم ترک را به خود جلب کرد و ترحاله در 926/1520 یکی از دوازده شهر پسکرانه با درآمدی سالیانه بیش از 000 ، 100 آقچه (سکة نقره) بود. شهر بر اثر کارهای ترخان‌بیگ و پسرش، عمر (متوفی 889/ 1484)، به شکل یک شهر نمونة عثمانی در آمد با مساجد، مدرسه‌ها، یک حمام، یک «عمارت» (اطعام‌خانه)، «خان» و «کاروانسرا»، که در پیرامون دژ گسترش می‌یافت و نیز محلة وروسی (واروش : حومه) که مسیحی باقی مانده بود. بازار با کارگاهها و دکّه‌ها به سمت شرق گسترده شده بود، تا آنجا که در اواسط قرن نهم/ پانزدهم در مجاورت گورستانهای بزرگ آن، مساجدی به نام «ترخان‌بیگ جامعی» یا «بازارْ جامعی» احداث شده بود.ترحاله در سرشماری 859/ 1454ـ 1455 حدود 453 ، 2 تن جمعیت (251 خانوادة مسلمان و 9 بیوه و 212 خانوادة مسیحی و 73 بیوه) داشت. در 912/ 1506، 100 ، 3 تن سرشماری شدند که شامل 260 خانوادة مسلمان، 310 خانوادة مسیحی و 19 خانوادة یهودی بود، و این نخستین‌بار بود که یهودیان در ترحاله دیده می‌شدند، اگرچه منابع روم شرقی قرن هشتم/ چهاردهم از حضور یهودیان در حاشیة ترحاله خبر می‌دهند و وصیتنامة ترخان‌بیگ در 850/ 1446 از وجود یک محلة یهودی به نام یوقدی/ یهوقدی در خارج شهر حکایت می‌کند. در فاصلة 926/ 1520 تا 945/ 1538، 301 خانوادة مسلمان، 343 خانوادة مسیحی و 181 خانوادة یهودی سرشماری شدند.قدیمترین وصف این شهر عثمانی از اولیاچلبی (اواخر قرن یازدهم/ هفدهم؛ ج 8، ص 203ـ 208) است که از وجود شانزده محلة مسلمان‌نشین و هشت محلة مسیحی‌نشین و مجموع 300 ، 2 خانه خبر می‌دهد. او از هشت مسجد نام می‌برد که قدیمترین آنها مسجد غازی دورخان‌بگ (تاریخ بنا طبق کتیبه‌اش: 895/ 1489ـ1490) و مهمترین آنها مسجد عثمان‌شاه‌بیگ است که تاریخ احداثش نامعلوم است و احتمال می‌رود که سنان * ، معمار معروف ترک، تقریباً در فاصلة 957ـ 968/ 1550ـ1560 آن را ساخته باشد. قوجه‌عثمان شاه، خواهرزادة سلیمان قانونی، فرماندار تسالی بود و در 974/ 1567 در ترحاله درگذشت و در آرامگاهی، در کنار مسجد، به خاک سپرده شد. بنای اخیر مرمت شده و تنها بنای باقی‌مانده در شهر کنونی است. اولیا چلبی تعداد مغازه‌ها را هزار ذکر کرده که احتمالاً اغراق‌آمیز است و از بدستان ( رجوع کنید بهبازار * ، بخش 3) نام نبرده است، اما منابع قدیمی از یک بنای سنگی باشکوه سخن می‌گویند که به هنگام شب قفل و حراست می‌شده و با بدستانی که در اوایل قرن چهاردهم/ آغاز قرن بیستم تخریب شد، مطابقت دارد. در شهر همچنین سه «حمام»، هشت «تکّه» (تکیه، خانقاه) و آبنماهای بسیار وجود داشته است. نام ترحاله با اشخاص مشهوری پیوند دارد، از جمله مورخ ترک احمد پاره پاره‌زاده که در 968/ 1560 در آنجا دفن شده، و نیز «قاضی»های شهر از جمله عطایی و ویسی. در 1601 اسقف تریکّی، دیونوسیوسِ فیلسوف، رهبر یک شورش نافرجام مسیحیان یانیه بود.در 1162/ 1749 شهر بر اثر آتش‌سوزی عظیمی نابود شد. در 1185/ 1771، در جریان قیام مسیحیان به هنگام جنگ روسها و ترکها (1182ـ 1188/ 1768ـ1774) 000 ، 4 نیروی نامنظم آلبانیایی شهر را غارت کردند و بازار و 500 مغازه را در آتش سوزاندند. در این زمان، شهر 000 ، 25 تن سکنه داشت، درست همان رقمی که پوکویل در زمان شورش یونانیها ارائه داده بود. آمی بوئه درست پیش از 1256/ 1840 از ترحاله دیدن کرده و تعداد 000 ، 10 سکنه به آن نسبت داده است که شامل مسلمانها، یونانیها، کولیها و معدودی آلبانیایی است. بر اساس گزارش سیاحان بسیاری که در قرن سیزدهم/ نوزدهم از این شهر دیدن کرده‌اند، و اسناد نقشه‌برداری 1302/ 1885، طرح شهر در قرن سیزدهم/ نوزدهم را می‌توان بازسازی کرد. در این قرن، شهر هفت مسجد داشت که چهارتای آنها در «سالنامة ولایت» یانیه (1288/ 1871) ذکر شده است و یک کنیسه، شش خانقاه و جز آنها.آخرین سرشماری عثمانی (سرشماری 1294/ 1877ـ 1878) 000 ، 25 سکنه و 500 ، 2 بنا برای «سنجق» ترحاله فهرست کرده است. شهر از 1298/1881 بخشی از یونان شد و سرشماری بعدی از وجود 563 ، 5 تن در خود شهر حکایت می‌کند. در دهة 1310 ش/ 1930 یک طرح شهری از نوع طرحهای اروپایی بر شهر تحمیل شد، تعداد زیادی از بناهای قدیمی ویران گردید و شهر اکنون دیگر هویت قرون وسطایی خود را از دست داده است. جمعیت شهر از 200 ، 20 تن در 1305 ش/ 1926 به بیش از 000 ، 50 تن در 1370 ش/ 1991 رسید.
