تمیمی تقی الدین بن عبدالقادر

معرف

معروف‌ به‌ غَزّی‌، عالم‌ و قاضی‌ حنفی‌ اهل‌ مصر در قرن‌ دهم‌ و یازدهم‌
متن
تمیمی‌، تقی‌الدین‌ بن‌ عبدالقادر ، معروف‌ به‌ غَزّی‌، عالم‌ و قاضی‌ حنفی‌ اهل‌ مصر در قرن‌ دهم‌ و یازدهم‌. در 950 به‌ دنیا آمد و تحصیلاتش‌ را نزد تعداد زیادی‌ از علمای‌ آن‌ زمان‌ گذارند. از استادان‌ و شاگردانش‌ نامی‌ ذکر نشده‌ و اطلاعات‌ زیادی‌ از زندگی‌ وی‌ موجود نیست‌. وی‌ در اوایل‌ بسیار زاهد بود و از پذیرش‌ منصب‌ قضا امتناع‌ می‌ورزید، اما بعدها مدتی‌ قاضی‌ شهرک‌ جیزه‌ (در مغرب‌ فسطاط‌ مصر) و توابع‌ آن‌ شد (محبی‌، ج‌ 1، ص‌479؛ کحّاله‌، ج‌3، ص‌91). پس‌ از مدتی‌ به‌ روم‌ (قسطنطنیه‌) سفر کرد و بین‌ او و خفاجی‌ دوستی‌ حاصل‌ شد، و با هم‌ مکاتباتی‌ داشتند (خفاجی‌، ص‌235). بعد از مدت‌ نامعلومی‌ به‌ مصر بازگشت‌ و در 1005 یا 1010 در همانجا از دنیا رفت‌ (حاجی‌خلیفه‌، ج‌2، ستون‌ 1098؛ کحّاله‌، همانجا).تمیمی‌ تألیفاتی‌ داشته‌ که‌ مهمترین‌ آنها الطبقات‌ السنیة‌ فی‌ تراجم‌ الحنفیة‌ در چهار جلد است‌. وی‌ در این‌ کتاب‌ 523 ، 2 تن‌ از بزرگان‌ حنفی‌ اهل‌ رأی‌ و صاحب‌نظر و بعضی‌ شاعران‌ را به‌ترتیب‌ حروف‌ معجم‌ معرفی‌ کرده‌ است‌. بخشی‌ از القاب‌ و انساب‌ را نیز در پایان‌ کتاب‌ آورده‌ و منابع‌ خود را در مقدمة‌ کتاب‌ (ج‌1، ص‌3ـ7) نام‌ برده‌ است‌. وی‌ این‌ کتاب‌ را در 989 در فُوَّه‌ و به‌ قولی‌ در 993 در قونیه‌ به‌ پایان‌ رسانده‌ و به‌ سلطان‌ مرادخان‌ (حک : 982ـ1003) تقدیم‌ کرده‌ است‌. کسانی‌ چون‌ مولی‌ سعدالدین‌ معروف‌ به‌ خواجه‌ افندی‌، مولی‌ چوی‌زاده‌، مولی‌ زکریا، مولی‌ عبدالغنی‌ و مولی‌ احمد انصاری‌ بر آن‌ تقریظ‌ نوشته‌اند (تمیمی‌، ج‌1، مقدمه‌، ص‌ وـ ز؛ حاجی‌خلیفه‌، ج‌2، ستون‌ 1098). دیگر آثار وی‌ اینهاست‌: السیف‌ البراق‌ فی‌ عنق‌ الولد العاق‌ ، این‌ رساله‌ را از آن‌ جهت‌ که‌ پسرش‌، حسن‌، عاق‌ وی‌ بوده‌ نوشته‌ است‌؛ مختصر نیمی‌ از یتیمة‌ الدهر ثعالبی‌؛ تذکرة‌ تقی‌الدین‌ تمیمی‌ ؛ حاشیه‌ بر شرح‌ بدرالدین‌بن‌مالک‌ (ابن‌ناظم‌) بر الفیة‌ ابن‌مالک‌ (حاجی‌خلیفه‌، ج‌1، ستون‌ 385، 151ـ152، ج‌2، ستون‌ 1017، 2049ـ2050).منابع‌: تقی‌الدین‌بن‌ عبدالقادر تمیمی‌، الطبقات‌ السنیة‌ فی‌ تراجم‌ الحنفیة‌ ، ج‌1، چاپ‌ عبدالفتاح‌ محمد حلو، ریاض‌ 1403/1983؛ حاجی‌خلیفه‌؛ احمدبن‌ محمد خفاجی‌، ریحانة‌الالباء و زهرة‌ الحیاة‌الدنیا ، چاپ‌ سنگی‌ بولاق‌ 1273؛ کحّاله‌؛ محمدامین‌بن‌ فضل‌اللّه‌ محبی‌، خلاصة‌الاثر فی‌ اعیان‌ القرن‌ الحادی‌ عشر ، بیروت‌: دارصادر، [ بی‌تا. ] .
نظر شما
مولفان
گروه
فقه وحقوق ,
رده موضوعی
جلد 8
تاریخ 93
وضعیت چاپ
  • چاپ شده