حسین بن على، امام، امام سوم از امامان دوازده‌گانه شیعه امامیه و یکى از چهارده معصوم. به اتفاق همه منابع، نام و نسب او حسین‌بن علی‌بن ابی‌طالب‌بن عبدالمطلب‌بن هاشم است. جد مادری‌اش پیامبر اکرم صلی‌اللّه علیه‌وآله‌وسلم، پدرش امیرمؤمنان على علیه‌السلام و مادرش فاطمه سلام‌اللّه علیها دختر رسول خداست. بنابر روایات شیعى، پیامبر بدواً و پیش از آنکه نامى براى او انتخاب شود نام حسین را به امر خدا بر آن حضرت نهاد. (متن کامل مقاله را در ادامه مطلب ببینید)
مقالۀ دربارۀ خانواده ایشان را در اینجا ببینید.
جهان اسلام، منطقه‌ای است مشتمل بر مجموعه فضای پیوسته از کشور مغرب در افریقای شمالی تا شبه قاره هند و آسیای مرکزی و از قزاقستان تا مشرق افریقا و چند قسمت ناپیوسته در جنوب و جنوب شرقی آسیا و اروپا و حوزه‌های کوچک مسلمان‌نشین جهان.مقاله جهان اسلام درباره این حوزه فرهنگ و تمدنی است و شامل چهار بخش واژه‌شناسی؛ حدود و وسعت از آغاز تا دوره معاصر؛ ویژگیهای طبیعی (چهره طبیعی، آب و هوا و طبقه‌بندی اقلیمی و پیامدهای ویژگیهای طبیعی)؛ ویژگیهای انسانی ـ اقتصادی (جمعیت و خصوصیات آن، نژاد و زبان، ترکیب مذهبی، توزیع جمعیت شهری روستایی، اقتصاد و توسعه انسانی) است. (متن کامل مقاله را ادامه مطلب ببینید)
در میانۀ زمستان ۱۴۰۳، جلد سی‌وسوم دانشنامۀ جهان اسلام منتشر شد كه اينك در طلیعۀ بهار در معرض نظر و مراجعۀ دانشوران و دوستداران فرهنگ ایران و اسلام قرار گرفته است.
مجلد سی‌وسوم دانشنامه، شامل بخشی از مقالات حرف «ع» یعنی از مدخل «عبدالمطّلب‌بن هاشم» (جدّ پیامبر اكرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله) تا «عربستان سعودی» (شامل جغرافیا و تاریخ معاصر و اوضاع سیاسی و اداری و اجتماعی و فرهنگی كشوری پهناور با موقعیت راهبردی در پیكرۀ جهان اسلام) است كه تحت ریاست عالیۀ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، زیر نظر دکتر غلامعلی حداد عادل، به معاونت علمی حجت‌الاسلام حسن طارمی‌راد و معاونت اجرایی سیدناصر موسوی جزایری، با مشارکت اعضای علمی و اجرایی بنیاد دایرة‌المعارف اسلامی و همراهی جمع ارجمندی از استادان و پژوهشگران در ایران و دانشورانی از كشورهای دیگر تهیه و تدوین شده است.
در گفت و گوی تحلیلی خبرگزاری شبستان بررسی شد.
شصت سال می‌گذرد و آنچه که حاصل سال‌ها قلم زدن پژوهشگران این مرز و بوم در عرصه فرهنگ و هنر ایران و اسلام بوده است اکنون در ریشه‌های درخت تناوری به نام دانشنامه جهان اسلام نمود یافته و همچنان نیز این روال ادامه دارد تا مجموعه‌ای عظیم و سترگ به دست آیندگان برسد.
خبرگزاری شبستان- گروه اندیشه:
برای ایران ، این کهن‌بوم و بَر که تاریخ و تمدن بشری از جنبه‌های مختلفی وام‌دار دستاوردها و تلاش‌های محققان و اندیشمندان‌اش در عرصه‌های مختلف علوم عقلی و نقلی بوده است، این خلاء احساس می‌شد که حاصل این دستاوردها در قالب مجموعه‌ای مرجع ارایه شود تا مخاطب در ادوار گوناگون بتواند به آنها مراجعه کند و علاوه بر آشنایی با پیشینۀ تاریخی کشور خود، به پاسخ پرسش‌هایش نایل آید.
با توجه به ضرورت شکل‌گیری چنین اثر مهمی بود که اندیشمندان مختلف به میدان آمده و به معنای واقعی کلمه، برای نوشتن یک مجموعۀ مرجع یا دایرة‌المعارف ایرانی و اسلامی همت کردند و سنگ بنای محکمی را برای آیندگان بر جای گذاشتند که حاصلش تا به امروز در قالب ۳۳ جلد از دانشنامۀ جهان اسلام و ۲۵ جلد از دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی درآمده و قابل مشاهده و مراجعه است؛ و البته که این روند، این سیر سترگ، همچنان با همکاری برجسته‌ترین محققان ادامه دارد.
خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان بر آن شد به منظور بررسی روند نگارش دانشنامۀ جهان اسلام، مصاحبه‌ای با دکتر «محمد جوهرچی»، مشاور معاون علمی بنیاد دایرة‌المعارف اسلامی (دانشنامۀ جهان اسلام) داشته باشد تا بخشی از کم و کیف کار در این مجموعۀ عظیم پژوهشی تا به امروز برای مخاطبان و علاقه‌مندان بیش از پیش مشخص شود. در ادامه، حاصل این گفت‌وگو را می‌خوانید:
مقارن سی‌وپنجمين نمايشگاه بين‌المللی كتاب تهران، جلد سی‌ودوم دانشنامۀ جهان اسلام منتشر شده و در غرفۀ بنياد دايرة‌المعارف اسلامی- كتاب مرجع (شبستان، راهرو ۷، ۱۵۷) در معرض مخاطبان دانشور است.
سازمان علمی بنياد مركب از شانزده گروه علمی است. هريك از گروه‌های علمی از چند شاخۀ اصلی تشكيل شده و هر شاخه عهده دار تأليف تعداد معينی مقاله تا پايان كار تدوين دانشنامۀ جهان اسلام است. در هر گروه، مسئول شاخه وظيفۀ سفارش، تأليف، ارزيابی و ويرايش استنادی مقالات شاخۀ خود را برعهده دارد. بنابراين، در گروه‌های علمی، هر فرد تخصص ويژه ای در قلمرو كار خود دارد. مؤلفان همكار خارج از بنياد، مقالات را براساس نظر مسئول شاخه تأليف می کنند. این گروه‌ها عبارتند از: