دالز، مایکل والترز ، پژوهشگر صاحب نام در تاریخ پزشکى دورة اسلامى. در 6 ژوئیه 1942/ 15 تیر 1321 در بالتیمور امریکا به دنیا آمد. پس از گذراندن دورة دبیرستان، مدرک کارشناسى را در رشتة تاریخ از کالج ترینیتى (هارتفورد)در 1964/ 1343ش گرفت. سپس کارشناسى‌ارشدش را در 1967/ 1346ش از دانشگاه کارولیناى شمالى دریافت کرد وبه‌سبب علاقه به پژوهشهاى خاورمیانه به دانشگاه پرینستون رفت و موضوع پایان‌نامة دکترى‌اش را به مطالعات خاور نزدیک اختصاص داد. او به توصیة استاد راهنمایش، آبراهام لیب اودوویچ ، پایان‌نامه‌اش را، با عنوان ) مرگ سیاه در خاورمیانه( ، به بررسى تاریخ اجتماعى طاعون اختصاص داد.دالز دکترى‌اش را در 1971/1350ش گرفت (دالز، 1977، ص VIII-VII؛ کانرد ، ص210). دانشگاه پرینستون در 1977/ 1356ش پایان‌نامة وى را به صورت کتاب منتشر کرد. اهمیت کتاب او در این است که رساله‌هاى راجع به طاعون که در دورة اسلامى به زبان عربى نگاشته شده، اغلب منتشر نشده و پراکنده‌است و به اشتباه ذیل عنوانهایى مانند دعا و عرفان فهرست‌نویسى شده‌است (براى آگاهى از اهمیت و فهرست مطالب این کتاب ← طاعون*).دالز در 1984/1363ش، به مقام استاد تمامى کرسى تاریخ رسید و نیز نشان عالى لیاقت به پاس خدمات را از دانشگاه ایالتى کالیفرنیا در هایوارد دریافت کرد (سویج ـ اسمیت ، ص 603). در همان سال با همکارى عادل س. جمال ، به ترجمه، ویرایش و نوشتن مقدمه‌اى بر رساله دفع مضارّالأبدان ابن‌رضوان*، پزشک مصرى، پرداخت. او در مقدمه دربارة پزشکى دورة اسلامى از جمله مکتب جالینوس‌گرایى، حرفه پزشکى، مصر در زمان فاطمیون، ابن‌رضوان، ابن‌جزّار، شرح پزشکى مصر از ابن‌رضوان، و نسخ خطى شناخته شده رساله دفع مضارّالأبدان بحث کرده‌است (← ابن‌رضوان ، مقدمة دالز، ص 3ـ73).دالز در 1985/1364ش در سمت پژوهشگر مهمان و عضو پژوهشى مهمان در زمینة تاریخ پزشکى در دانشگاه آکسفورد به کار مشغول شد (کانرد، ص 211). او سالهاى پایانى زندگى خود را در آکسفورد به تحقیق دربارة تاریخ بیمارستانها در دورة اسلامى پرداخت. در همان سالها به بیمارى جنون و بررسى تاریخ رفتارشناسى مجانین در دورة اسلامى علاقه‌مند شد و دریافت که پژوهش دربارة جنون، در قالب تاریخ‌نگارى بیمارستانها، دشوار است (همانجا). به همین دلیل در کتابى جداگانه با عنوان ) مجنون: دیوانه در جامعة اسلامى سده‌هاى میانه( ، به این موضوع پرداخت. این کتاب نخستین اثرى است که در آن به جنبه‌هاى مختلف زندگى فردى و اجتماعى مجانین در تمدن اسلامى پرداخته شده‌است. اهمیت کتاب او در این است که متون شرقى به‌جاى مانده از سده‌هاى میانه، آشفتگیهاى عقلى و روشهاى درمان آنها را اغلب بر پایه سنّت جالینوسى و بیشتر غیربالینى وصف کرده‌اند. همچنین این توصیفات اغلب اندک و پراکنده‌اند و تفسیرشان دشوار است. از سویى دیگر، تعریف دیوانه (مجنون) در فرهنگ اسلامى مبهم است (← دالز، 1992، ص 1ـ2). دالز در این کتاب کوشیده‌است تا دیوانگى را علاوه بر بررسى در چهارچوب پزشکى، دینى، خرافه و قانون، براساس محیط اجتماعى جامعة اسلامى آن زمان بررسى کند (همان، پیشگفتار ایمیش ، ص VIII-[VII]؛ نیز← جنون* که برگرفته از این کتاب است).دالز مقالات مهمى نیز در زمینة تاریخ پزشکى، به‌ویژه مبتنى بر مسائل اجتماعى، نگاشتهاست که عبارت‌اند از: )«جذامى در جامعة اسلامى قرون میانه»( ، )«دیوانگى و درمانش در جامعة اسلامى»(، )«خاستگاههاى بیمارستان اسلامى :افسانه و حقیقت»( . افزون بر این، او مقالات «مالاریا» و «جذام» را براى چاپ دوم ) دایرة‌المعارف اسلام( نگاشتهاست که در نوع خود کم‌نظیرند. )«خاستگاه جغرافیاى طاعون : نقد»( ، )«شرح پزشکى اولیا چلبى در مصر قرن هفدهم»( که آن را با همکارى لیزر نگاشته‌است، و چند مقاله دیگر از جمله )«قحطى در جهان اسلام»( و )«گیاهان دارویى خاورمیانه‌اى»( که در ) فرهنگ قرون وسطا( منتشر شده،از دیگر تألیفات دالز است.دالز در اول دسامبر 1989/ 10 آذر 1368، بر اثر بیمارى، در سانفرانسیسکو درگذشت (کانرد، همانجا؛ دالز، 1992، ص [IX]). با مرگ وى پژوهشهاى او به‌ویژه تألیف کتابى دربارة تاریخ بیمارستانهاى اسلامى ناتمام ماند. دالز با پژوهشهایش، زمینه‌هاى نکاویده‌اى از تاریخ پزشکى دورة اسلامى را تبیین کرد و الگوهاى پیشرفته‌اى را براى پژوهش فراهم آورد.منابع :Lawrence I. Conrad, "Michael Walters Dols (1942- 1989)", Medical history, vol.34 (1990); Michael Walters Dols, The black death in the Middle East, Princeton, N. J. 1977; idem, Majnūn: the madman in medieval Islamic society, ed. Diana E. Immisch, Oxford 1992; Ibn Ridwān, Medieval Islamic medicine: Ibn Ridwān's treatise: On the , tr. Michael W. Dols, prevention of bodily ills in Egypt Arabic text edited by Adil S. Gamal, Berkeley, Calif. 1984; Emilie Savage-Smith, "In memorial: Michael Walters Dols (1942-1989)", Bulletin of the history of medicine, vol.64 (1990).